Misleidende en vergelijkende reclame  

Hof ’s-Hertogenbosch 7 april 2020, RB 3398; ECLI:NL:GHSHE:2020:1199 (Deelnemer tegen Staatsloterij) De Hoge Raad besliste in januari 2015 dat de Staatsloterij in de periode 2000 tot en met 2008 misleidende mededelingen heeft gedaan over winkansen. Volgens de Hoge Raad is het aannemelijk dat een groot deel van de consumenten geen loten zou hebben gekocht als de Staatsloterij wel juiste mededelingen had gedaan. Eiser had ook in deze periode loten gekocht van de Staatsloterij. Naar aanleiding van de uitspraak van de Hoge Raad begon hij een zaak tegen de Staatsloterij om het aankoopbedrag van zijn loten uit die periode terug te krijgen. Zie [RB 2315]. De rechtbank Limburg gaf de man geen gelijk. Er was volgens de rechtbank geen sprake van een causaal verband tussen de misleidende mededelingen en het wel of niet kopen van loten. Zie [RB 3138].

Eiser onderbouwde zijn vordering in hoger beroep onder andere met het argument dat als de Staatsloterij hem wel de juiste informatie had gegeven, hij geen loten had gekocht. Volgens het hof is dat aannemelijk dat eiser de loten niet gekocht zou hebben als de Staatsloterij geen misleidende mededelingen zou hebben gedaan. De Staatsloterij is aansprakelijk voor de kosten van de loten die als gevolg van de misleidende mededelingen werden gekocht.

RCC 26 september 2019, RB 3350; 2019/00537 (Medical Pet Shirts) De bestreden reclame-uitingen betreffen teksten op de website en in de folder van een producent van shirts die dienen ter bescherming van een ziek/herstellend dier. Klager maakt om twee redenen bezwaar. Allereerst stelt klager dat er essentiële informatie ontbreekt op de website en in de folder over een drukknoop, de zogeheten ‘popper fastening strap’, waarmee het shirt kan worden opgerold en vastgebonden. Ten tweede stelt klager dat adverteerder de term ‘medical’ in de naam van het product ten onrechte gebruikt, omdat het product naar de mening van klager geen medisch product is. De Commissie is van oordeel dat de informatie, op de website en de brochure, voldoende is om ervoor te zorgen dat de consument begrijpt hoe hij de drukknoop van het Medical Pet Shirt moet gebruiken en er dus geen essentiële informatie ontbreekt. Verder acht de Commissie de term ‘medical’ niet misleidend, nu het gaat om een artikel dat een medische toepassing heeft. De term ‘medical’ is geen term die alleen gebruikt zou mogen worden mits het artikel aan bepaalde (wettelijke) eisen voldoet. De klacht wordt afgewezen.

RCC 1 augustus 2019, RB 3333; 2019/00424 (X tegen Eneco) Het betreft een tweet van Eneco met daarin tweemaal de tekst: “Verdien (nu) tot 100% van je stroomverbruik terug met (Eneco) StukjeZon®”. De uiting geeft onjuiste informatie ten aanzien van de resultaten die verwacht kunnen worden van het gebruik van het product StukjeZon. Omdat de gemiddelde consument ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Dat de bestreden uiting een bericht op Twitter betreft, dat naar zijn aard beperkte ruimte biedt, neemt niet weg dat de informatie die in de tweet staat juist moet zijn en de gemiddelde consument niet op het verkeerde been mag zetten.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 31 mei 2019, IEF 18496; RB 3317, ECLI:RBAMS:2019:3868 (La Prairie tegen Lidl) Reclamerecht. Merkenrecht. Vergelijkende reclame. La Prairie biedt huidverzorgingsproducten aan, en is in deze hoedanigheid houdster van het internationale woordmerk ‘La Prairie’. Lidl is een levensmiddelenbedrijf, en heeft gestunt met soortgelijke huidverzorgingsproducten, waarbij La Prairie herhaaldelijk werd aangehaald. La Prairie vordert nu elk gebruik van het merk door Lidl te verbieden, en elke vergelijking in de reclames te verbieden. Lidl slaagt er niet in aan te tonen dat de gegevens in haar reclame juist zijn, nu slechts deels dezelfde ingrediënten worden gebruikt, en de resultaten van het gebruik ook zullen verschillen, terwijl in de reclame de indruk wordt gewekt dat deze gelijk zullen zijn. Daarnaast heeft Lidl een sub c inbreuk gemaakt op de merkrechten van La Prairie, nu Lidl heeft geprofiteerd van de reputatie van dit merk. Lidl wordt veroordeeld gebruik van de term La Prairie te staken en eerder gebruik te rectificeren.

RCC 2 mei 2019, RB 3307; 2018/00891 (Klager tegen Ferratum) Misleidende reclame. Het betreft de banneradvertentie van Ferratum die op 24 november 2018 in klagers mailbox te zien was. “Snel geld lenen...Online aanvragen in minder (dan 5)...minuten. € 100 – €1500 len(en)...ferratum.nl...open”  –  en de uiting op de website www.ferratum.nl. Op die website kunnen het gewenste leenbedrag en de looptijd worden ingevuld. Vervolgens staat onderin het invulscherm, in kleinere letters: let op: het maximale Jaarlijkse kosten percentage is altijd 13,99%. Voorbeeld JKP: u leent 1000 over 62 dagen. De rente die u hiervoor moet betalen is 16,43 over twee betaaltermijnen. Na het eerste termijn betaalt u 444,97 terug, na het tweede termijn betaalt u 571,46. U betaalt dus een totaal van 1016,43 terug. Op jaarbasis zou bij een lening ter waarde van 1000 uw JKP 98,58 bedragen. Het leentermijn voor een lening bij Ferratum is zowel minimaal als maximaal 62 dagen**.”

Ferratum vermeldt op haar website deze nevenkosten niet als onderdeel van het jaarlijks kostenpercentage en maakt daardoor niet duidelijk wat de totale kosten van het krediet zijn. Pas na het invullen van de gegevens voor het gewenste krediet wordt de bezoeker van de website met de totale kosten geconfronteerd. Daarom is sprake van misleidende reclame.

Hof Den Haag 30 april 2019, IEF 18431, Rb 3305; ECLI:NL:GHDHA:2019:897 (NXP tegen Infineon) Merkenrecht. Inbreuk. Vergelijkende en misleidende reclame. NXP en Infineon zijn beide producent van computerchips. NXP heeft een aantal merkrechten van het merk MIFARE. Infineon verhandelt chips met de aanduiding ‘Mifare compatible’. De rechtbank heeft de vorderingen van NXP afgewezen (zie IEF 16733). In hoger beroep heeft Infineon allereerst aangevoerd dat het merk MIFARE nietig is. NXP heeft echter aangetoond dat MIFARE wel degelijk als merk wordt gebruikt en zelfs een bekend merk is. Daarna komt de inbreuk aan bod. Infineon betoogt dat er geen sprake is van inbreuk nu zij stelt toestemming te hebben. Deze toestemming weet zij echter niet voldoende aan te tonen. Het verweer dat het merk enkel als beschrijvende verwijzing wordt gebruikt, slaagt niet. Ook komt niet vast te staan of de gebruikte aanduiding omtrent compatibiliteit juist is. NXP heeft verder gesteld dat er sprake is van onrechtmatige reclame. Deze grief slaagt nu er producten worden vergeleken, waarbij de producten van NXP als inferieur worden afgeschilderd. Infineon wordt veroordeeld in de proceskosten.

Rechtbank Den Haag dinsdag 19 maart 2019, IEF 18402, Rb 3294; ECLI:NL:RBDHA:2019:2662 (X tegen de Staatsloterij). Misleidende reclame. Causaal verband. X speelt met een abonnement mee in de Nederlandse Staatsloterij. Vast staat de de Staatsloterij misleidende uitlatingen heeft gedaan over de winkansen van deelnemers. X heeft mede in het licht van zijn spelgeschiedenis niet aannemelijk kunnen maken dat zijn meespelen verband houdt met de uitlatingen die de Staatsloterij heeft gedaan. X heeft derhalve niet de feiten en omstandigheden gesteld die hij moest stellen om aan te nemen dat hij als gevolg van de misleidende uitingen is overgegaan tot aankoop van de loten.

Ktr. Rechtbank Den Haag 19 maart 2019, RB 3289; ECLI:NL:RBDHA:2019:2663 (deelneemster tegen Staatsloterij) en ECLI:NL:RBDHA:2019:2662 (deelnemer tegen Staatsloterij) Misleidende mededelingen van 2000 tot 2007. De vordering op grond van dwaling wordt afgewezen omdat de deelneemster niet voldoende heeft aangevoerd om aan te nemen dat zij in de bewuste periode bij de aankoop van staatsloten is beïnvloed door de misleidende mededelingen.

Conclusie AG HR 18 januari 2019, RB 3288; ECLI:NL:PHR:2019:244 (Mikas tegen BPD) Misleidende reclame. Leverancier en handelsagent aansprakelijk jegens de projectontwikkelaar die de betreffende producten in zijn bestekken heeft voorgeschreven? Verjaring. Causaal verband.

RCC 14 februari 2019, IEF 18246, Rb 3278, dossiernr. 2018/00701 (Foodwatch tegen FrieslandCampina). Optimel vanillevla van Friesland Campina is misleidend en daarmee in strijd met de wet. De vanillevla bevat in het geheel geen vanille terwijl vanwege de naam en andere uitingen op de verpakking de consument dit wel zou mogen verwachten. Dit oordeelt de Reclame Code Commissie in een klachtenprocedure die door foodwatch was gestart na een reportage van AVROTROS Radar. foodwatch is blij met de uitspraak omdat het een belangrijke uitspraak is die voor veel meer producten consequenties kan hebben: “Je ziet dat in toenemende mate echte natuurlijke ingrediënten worden vervangen door goedkopere kunstmatige aroma’s. Denk aan gembersiroop zonder gember of frambozensnoepjes zonder framboos. De uitspraak bevestigt nu dat dit onwettig is als dit niet duidelijk is voor de consument”. Dat is een vooruitgang met vroegere interpretatie van de wet, de zogenaamde ‘labeling doctrine’: een producent mocht op de verpakking van alles suggereren wat niet klopte, zo lang de ingrediëntenlijst maar correct was. In de nieuwe uitspraak wordt meer de lijn gevolgd dat liegen op de voorkant van de verpakking gewoon liegen is, ongeacht of de kleine lettertjes van de ingrediëntenlijst op de achterkant van de verpakking juist zijn. Deze lijn komt voort uit een Duitse rechtszaak (Teekanne). De Reclame Code Commissie volgt nu deze uitspraak.