Misleiding NLziet door absolute claim "reclamevrij uitzendingen kijken"

RCC 1 oktober 2018, RB 3225; dossiernr. 2018/00611 (NLziet) Aanbeveling. Misleiding. Het betreft de volgende uitingen. De uiting op de homepage van de website www.nlziet.nl, waar onder de kop “TV-KIJKEN VOOR DE NIEUWE GENERATIE” en “TV-KIJKEN IS VOORGOED VERANDERD” staat: “24/7 online tv-kijken naar 12 zenders. Grootste aanbod uitzending gemist van Nederland. Reclamevrij uitzendingen kijken”. De uiting op (de aanmeldpagina op) www.npostart.nl, waarin een abonnement op NLziet wordt aangeboden met (onder meer) de mededelingen: “Geen reclame. Eén abonnement voor drie diensten: NPO Start Plus, RTL XL en Kijk”. De klacht. Klager was specifiek op zoek naar een mogelijkheid om televisieprogramma’s zonder reclame te kijken. Omdat in de uitingen wordt gezegd dat met NLziet reclamevrij programma’s kunnen worden bekeken, heeft klager een proefabonnement op NLziet genomen. Toen heeft hij geconstateerd dat met name programma’s van de commerciële zenders RTL en Talpa wel reclameblokken bevatten en dat het ook niet mogelijk is in die programma’s vooruit of achteruit te spoelen. Volgens de FAQ’s op de website van NLziet heeft de reclame te maken met ‘rechten’. Klager stelt dat door de mededelingen “reclamevrij uitzendingen kijken” en “geen reclame” sprake is van misleidende werving.

Prejudicieel gestelde vragen aan HvJ EU 12 juli 2018, RB 3223; LS&R 1654; C-524/18 (Doppelherz) Gezondheidsclaims. Via Minbuza. Verzoekster (Dr. Willmar Schwabe) produceert en verkoopt in Duitsland onder de benaming Tebonin® kruidengeneesmiddelen met extract van ginkgobladeren. Deze geneesmiddelen mogen worden gebruikt voor de symptomatische behandeling van hersengebonden verminderde geestelijke prestaties, waaronder vooral geheugen en concentratiestoornissen. Verweerster (Queisser Pharma) verkoopt geneesmiddelen en voedingssupplementen onder de overkoepelende merknaam Doppelherz®, waaronder het voedingssupplement Doppelherz® aktiv Ginkgo + B-Vitamine + Cholin. Op de voorzijde van de verpakking van dit product stond: “B-Vitamine und Zink) für Gehirn, Nerven, Konzentration und Gedächtnis”. Volgens verzoekster levert deze claim schending op van meerdere bepalingen van de verordening en van het in het levensmiddelenrecht en in het mededingingsrecht neergelegde algemene verbod van misleiding.

Prejudicieel gestelde vragen aan HvJ 27 juni 2018, RB 3222; LS&R 1652; C-485/18 (Societé Groupe Lactalis) Etikettering. Via MinBuza. Bij decreet van 19.08.2016 heeft de minister-president de vermelding van de oorsprong van melk en van melk en vlees die als ingrediënt in voorverpakte levensmiddelen worden gebruikt, bij wijze van experiment, verplicht gemaakt van 01.01.2017 t/m 31.12.2018. Verzoekster (Societé Groupe Lactalis) verzoekt de verwijzende rechter om nietigverklaring, wegens bevoegdheidsoverschrijding, van DIT decreet. Verzoekster stelt dat de bestreden bepalingen, alsmede de artikelen van het wetboek van consumentenrecht waarop deze berusten, in strijd zijn met de bepalingen van de verordening aangezien zij een etiketteringsvoorschrift invoeren waarin niet is voorzien bij deze verordening, en afbreuk doen aan het vrije verkeer van goederen. Verzoekster betoogt primair dat gelet op artikel 26 jo artikel 38 van de verordening het bestreden decreet, wat betreft de etikettering, niet kan verplichten om het land van oorsprong of de plaats van herkomst van melk of melk die in bepaalde zuivelproducten als ingrediënt wordt gebruikt, te vermelden. De verwijzende rechter concludeert dat het Hof om richtsnoeren moet worden gevraagd over de uitlegging betreffende de harmonisatie van art. 26 Verordening (EU) nr. 1169/2011.

RCC 27 september 2018, RB 3224; dossiernr. 2018/00570 (AH Daktuinadvies) Aanbeveling. Milieuclaim. Klager maakt bezwaar tegen de volgende uitingen op de website www.ahdaktuinadvies.nl: 1.”Uit onderzoek blijkt dat groendaken de verwachte levensduur van een dak minimaal verdubbelt.” 2.”Groendaken zorgen voor zo'n 25% minder energieverbruik voor opwarming en een vermindering van 75% voor koeling.” 3.”Ook in lawaaierige, stedelijke gebieden heeft u met een groendak rust in huis.” 4.”Een traditioneel dak kan in de zomer tot wel 40 graden warmer worden dan een groen dak” 5. “Een voordeel van een groendak is de vertraagde afvoer van regenwater. De riolering wordt hierdoor in de zomer tot wel 70 – 95% minder belast.” 6. “Eén vierkante meter groendak absorbeert jaarlijks de CO2-uitstoot van de gemiddelde auto tijdens een rit van 80 kilometer.” Volgens klager worden in deze claims kwaliteiten van het product van adverteerder omschreven, die niet aannemelijk gemaakt worden. Klager heeft adverteerder om onderbouwing van de claims gevraagd, maar die niet gekregen. 

RCC 27 september 2018, RB 3221; dossiernr. 2018/00615 (Rijschool Traffic) Aanbeveling. Misleiding. Het betreft een uiting op de website  www.rijschooltraffic.nl voor zover daar staat: “ACTIE! 10 autolessen + CBR praktijkexamen voor maar 480 380,- Vraag dit pakket aan”. De klacht wordt als volgt samengevat. Klager vindt de uiting misleidend omdat, toen hij van de actie gebruik wilde maken, dit niet mogelijk bleek te zijn. Nadat klager een eind had gereden met adverteerder, gaf laatstgenoemde hem aan dat hij meer dan 10 lessen nodig had. Toen klager aangaf dat hij (toch) van de actie “10 autolessen + CBR praktijkexamen voor maar € 380,-“gebruik wilde maken, zou adverteerder tegen klager hebben gezegd dat dat niet mogelijk was.

RCC 26 september 2018, RB 3219; dossiernr. 2018/00590 (Jumbo) Aanbeveling. Misleiding prijs(vermelding). De uiting betreft op pagina 49 van het blad “Hallo Jumbo”. Daarin staat onder de aanhef “Out of the box” onder meer: “Je kunt natuurlijk een aantal flessen van je favoriete wijn meenemen als je naar een festival gaat, of op vakantie. Maar zo’n bag-in-box, een pak wijn met een tapkraantje, is veel handiger! (…)”. Hieronder zijn vier pakken wijn afgebeeld, waaronder een pak “Grand Sud Chardonnay”. Onder deze afbeelding staat: “(...) 3 liter 13.79”. De klacht wordt als volgt samengevat. Klager vond dit product in het schap voor € 14,29 in plaats van € 13,79.  Eerder werd, na een opmerking van klager over dit prijsverschil, de prijs van het product bij de kassa aangepast. Op zaterdag 11 augustus 2018 werd de chef erbij gehaald, die aan klager meedeelde dat in het colofon van het bewuste blad vermeld staat dat prijzen kunnen worden aangepast. Lezing van het colofon, waarvan klager een afdruk overlegt, wijst uit dat het aanpassen van prijzen wordt genoemd in relatie tot prijsmetingen, dit in verband met de laagsteprijsgarantie. Op een schriftelijk ingediende klacht antwoordde Jumbo vervolgens dat de clausule is opgenomen in verband met eventuele fouten. Klager vindt dat een leverancier dergelijke voorwaarden niet behoort te hanteren.

Noot Bieneke Braat onder RCC 20 september 2018, RB 3216; IT 2647; dossiernr. 2018/00311 (Trimbos advertentie kankerpatiënten) 1. Inleiding. Is het tonen van advertenties in Facebook, op basis van klik- en likegedrag waaruit kan blijken dat iemand kanker heeft (gehad) aan te merken als een verwerking van bijzondere persoonsgegevens? Voor die vraag zag de Reclame Code Commissie zich gesteld. De beslissing is op 11 oktober 2018 gepubliceerd op (o.a.) itenrecht.nl onder nummer IT 2647 en RB 3216. Lees verder.

Vz. RCC 26 september 2018, RB 3218; dossiernr. 2018/00651 (Simpel.nl Eurokrakers) dVAF. Subjectieve normen. De uiting betreft een televisiecommercial in het kader van 'Simpel.nl Eurokrakers', waarin de hoofdrollen worden gespeeld door twee als poppetjes verklede vingers die zogenaamd inbreken. Op een gegeven zegt het ene poppetje: “Bingo”, waarbij kort als vertaling in beeld verschijnt: “spel voor bejaarden”. De klacht. Klager acht de vertaling van het woord 'bingo' als 'spel voor bejaarden' onnodig denigrerend en discriminerend voor ouderen. Het zijn zeker niet alleen ouderen die bingo spelen. De vertaling 'spel voor bejaarden” mist verder  elke relatie met de boodschap van de commercial.

RCC 20 september 2018, RB 3216; IT 2647; dossiernr. 2018/00311 (Trimbos advertentie kankerpatiënten) Afwijzing. Strijd met wet. De uiting betreft een reclame-uiting van Trimbos die op de Facebook-pagina van klaagster verscheen. Daarop is een afbeelding te zien van een wijnglas en een fles wijn op het moment vlak voor het inschenken en een hand van iemand die kennelijk het gebaar maakt om aan te geven geen prijs te stellen op (meer) wijn. Daaronder is de volgende tekst geplaatst, voor zover zichtbaar op de door klaagster overgelegde uiting: “Minderen of stoppen met alcohol? Begin vandaa... Mensen die kanker hebben of hebben gehad zijn extra gebaat bij het minderen of stoppen met drinken van alcohol. MijnKoers v… Meer weergeven”. Boven de afbeelding staat: “Trimbos Instituut” en “gesponsord”. De klacht. Klaagster beschrijft dat zij tijdens het ‘Facebooken’ werd geconfronteerd met reclame van Trimbos voor een anti-alcoholprogramma voor mensen die kanker hebben gehad en meent dat sprake is van gepersonaliseerde/targeted reclame. Klaagster benadrukt dat zij zich met haar klacht niet zozeer tot Facebook maar tot Trimbos richt, een door de overheid gesubsidieerde organisatie die opdracht geeft tot dit soort advertenties waarbij (ex)kankerpatiënten proactief in de privésfeer van een Facebook-account lastig worden gevallen met hun ziekte(geschiedenis). De reclame-uiting is duidelijk bedoeld voor (ex)kankerpatiënten; het gaat tenslotte om een programma voor (ex)kankerpatiënten en niet om een programma voor mensen met “interesse” in kanker. Trimbos heeft dus met de advertentie willens en weten, gebruikmakend van individuele data van Facebook-gebruikers en persoonlijke gegevens omtrent de gezondheid er op aangestuurd om (ex)kankerpatiënten te bereiken. Dat lijkt klaagster in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens.

Vzr. Rechtbank Noord-Nederland 10 oktober 2018, IEF 18017; RB 3217 (Admicom tegen Bouw7) Merkenrecht. Vergelijkende reclame. Admicom is houdster van de woordmerken "VAKWARE" en "ADMICOM". Voor deze termen heeft Bouw7 heeft advertentieruimte gekocht d.m.v. Adwords. Advertenties leiden naar een webpagina van Bouw7 in welke url "admicom" voorkomt en waar Bouw7 als alternatief voor Admicom wordt aangeprezen. Mr. ing. N.M. Keijser heeft in opdracht van Admicom onderzoek gedaan naar de applicaties van partijen op basis van de door partijen beschikbaar gestelde informatie en heeft geconcludeerd dat Bouw7 geen alternatief vormt voor Admicom. De voorzieningenrechter oordeelt dat in het rapport van Keijser t.a.v. 63 functionaliteiten ten onrechte is vermeld dat zij in de software van Bouw7 zouden ontbreken. Keijser heeft daarbij nagelaten zich ook te baseren op de software zelf. Bouw7 heeft aannemelijk gemaakt dat haar software en die van Admicom in dezelfde behoeften voorzien en stelt daarmee terecht dat het een alternatief kan zijn. Van belang is daarbij dat de ondernemer tot wie zich de advertentie zich richt Bouw7 als alternatief ziet. Omdat Bouw7 zich nadrukkelijk van Admicom onderscheidt door de presentatie van haar software, is er geen sprake van misleiding. Omdat er voldaan is aan de voorwaarden voor vergelijkende reclame, kan van merkinbreuk geen sprake zijn. De vorderingen van Admicom worden afgewezen. 

RCC 20 september 2018, RB 3215; dossiernr. 2018/00591 (Kinder Bueno) Afwijzing. Misleiding. De uiting betreft een televisiecommercial waarin door de voice-over wordt gezegd: “In een wereld voor volwassenen hebben kinderen behoefte aan dingen die op hun maat zijn gemaakt. Kinder-chocolade is speciaal gemaakt voor kinderen. Los verpakte porties met een heerlijke melkvulling en een smaak waar ze dol op zijn. Kinder-chocolade, speciaal gemaakt voor kinderen.” De klacht. Klager maakt bezwaar tegen de uiting omdat hierin chocolade wordt aangeprezen met de zin “speciaal gemaakt voor kinderen”. Klager meent dat adverteerder een ongezond product als gezond (“speciaal”) voor kinderen aan ouders aanprijst. De fabrikant zal ongetwijfeld aangeven dat het zal gaan om de grootte van de porties maar eigenlijk wordt in de reclame de suggestie gewekt dat het “speciaal voor kinderen” en dus “goed voor kinderen” is. Daarnaast wordt er gerefereerd aan melk waarbij een link wordt gelegd tussen zuivel en daarmee gezondheid.

RCC 17 september 2018, RB 3214; dossiernr. 2018/00524 (Houtkachels milieuclaim) Aanbeveling. Misleiding. De uiting betreft een reclamefolder van adverteerder. Daarin staat onder de aanhef “Vier uw vakantie op Rundumhausen en geef uw vakantiegeld een groene bestemming” onder meer: “De tijd dat we zonder Gronings gas moeten leven komt rap naderbij. Mede hierom kan het een goed idee zijn om uw vakantiegeld een alternatieve bestemming te geven. Temeer, omdat investeren in lagere energiekosten loont. Wat u nu betaalt, verdient u namelijk in 5 jaar al terug. Want de combinatie van een houtkachel die warmte afgeeft aan de Cv-installatie, plus 3 zonnepanelen voor de boiler verlaagt uw gasverbruik met minstens 70%. Daar zijn niet alleen de Groningers blij mee. Daar wordt het hele Nederlandse milieu, ja zelfs de aarde vrolijker van. (…) Duurzaam milieu en besparen gaan hand in hand met zonnepanelen en hout-cv kachel”. De klacht wordt als volgt samengevat. Klager vindt de uiting misleidend en voert hiertoe het volgende aan. Gezien de uitstoot van schadelijke stoffen is het gebruik van houtkachels niet milieuvriendelijk. Deze kachels zijn ook niet CO2 neutraal, omdat hout een fossiele brandstof is. Klager verwijst in dit verband naar https://www.knaw.nl/nl/actueel/nieuws/vertrouwen-in-biobrandstof-en-houtstook-misplaatst  (...). Houtkachels, ook de hoogrendementskachels die gecertifîceerd zijn, dragen bij aan luchtverontreiniging, ook als zij volgens de richtlijnen worden gestookt, zij het in iets mindere mate (...). Een niet onbelangrijk deel van de mensheid ondervindt hier hinder van. In onderzoek van diverse organisaties waaronder de GGD worden percentages genoemd van 10 tot meer dan 20%. 

Vz. RCC 13 september 2018, IEF 18004; RB 3212; dossiernr. 2018/00649 (Lucky Duck) Afwijzing. Misleiding. De uiting betreft de bedrijfsnaam tekst “Lucky Duck International B.V.” op de vrachtauto van adverteerder. Blijkens het verdere opschrift op de vrachtauto handelt adverteerder in eend-, varkens- en kipproducten. De klacht. Klaagster acht de bedrijfsnaam “Lucky Duck International B.V.” in strijd met de artikelen 2 en 7 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), nu de eenden, voordat zij tot voedselproducten worden verwerkt, "een vreselijk leven" hebben gehad en "een gruwelijke dood" sterven.

RCC 17 september 2018, RB 3210; dossiernr. 2018/00584 (Arriva) Aanbeveling. Misleiding. Het betreft een uiting op de website van Arriva. Daarin staat onder het kopje: “Traject vrij. Altijd vrij reizen op een door jou gekozen traject. Trein. Arriva Traject Vrij. Maand: Jeugd (12 t/m 18) € 35,00. Jaar: € 350,00. Jeugd (12 t/m 18) bespaar € 70,00. Meer info & bestellen”.  De klacht. Volgens de door klager ingevulde gegevens op het klachtenformulier staat de bestreden uiting op de subpagina “Abonnementen voor Friesland in de categorie Jeugd 12 t/m 18 jaar”. De klacht wordt als volgt samengevat. In de bewuste pagina staat dat het Traject Vrij abonnement 35 euro kost. Als men echter verder gaat in de webshop en het traject selecteert, is er geen enkel traject waarbij het abonnement minder dan 69 euro kost. Desgevraagd zei de klantenservice dat “35 euro” een 'vanaf prijs’ is. Na doorvragen blijkt echter dat de klantenservice niet kan zeggen voor welk traject die 'vanaf prijs’ geldt.

Vz. RCC 17 september 2018, RB 3209; dossiernr. 2018/00578 (Becel plantaardige drinks) Voorzitterstoewijzing (gedeeltelijk). Strijd met wet. Misleiding. De uiting betreft een via Facebook verspreide advertentie van Becel met als kop: "Planten zijn de nieuwe koeien". Hieronder zijn vier varianten plantaardige drinks van Becel afgebeeld, te weten de varianten "Amandel", "Soja", "Choco" en "Vanille". Hieronder staat, voor zover hier van belang: "Planten zijn de nieuwe koeien. Ze stoten minder CO2 uit en de zaden zijn een bron van omega 3. Daarom hebben we er bij Becel nu ook lekkere drinks van gemaakt! Rijk aan calcium en de helft minder suiker dan koemelk." De klacht. Klaagster is het niet eens met de omschrijving dat planten de nieuwe koeien zijn. Een plant lijkt helemaal niet op een koe. Klaagster stelt verder dat de reclame misleidend is omdat wordt beweerd dat de aangeprezen producten 50% minder suiker bevatten dan koemelk.  Koemelk bevat echter geen toegevoegde suikers en alleen van nature aanwezige melksuikers. Adverteerder voegt wel suiker toe, wat veel ongezonder is dan natuurlijke suikers. Deze misleiding van consumenten gaat "over de rug van de melkveehouders".

Vz. RCC 17 september 2018, RB 3208; dossiernr. 2018/00588 (BCC bezorging) Aanbeveling. Misleiding. De uiting betreft een folder (4 pagina’s, A5 formaat) van BCC. Op de voorpagina staat: “Voor 23.59 uur* besteld is morgen in huis. We nemen je oude apparaat gratis mee retour. Volg je bestelling 24/7 via MijnBCC”. Onderaan de pagina staat: “*Grote apparaten besteld voor 22.00 uur is morgen in huis”. Op pagina 2 staat (onder meer):
“Gratis bezorging op een adres naar keuze. Al jouw aankopen bezorgen wij gratis bij je thuis, op je werk of op een ander adres naar keuze. Wij zorgen ervoor dat jij je product snel in huis hebt, dit is meestal de volgende dag al." De klacht wordt als volgt samengevat. Klaagster vindt de belofte “Voor 23.59 besteld is morgen in huis” dan wel: “*Grote apparaten besteld voor 22.00 uur is morgen in huis” misleidend omdat deze belofte niet wordt nagekomen. Klaagster heeft op 2 juli 2018 in een filiaal van BCC een wasmachine gekocht. Bij het opmaken van de bon is aan klaagster verteld dat het apparaat niet op voorraad was en 13 juli 2018 bezorgd zou worden. Uiteindelijk is het apparaat op 23 juli 2018 bij haar bezorgd.

Vz. RCC 17 september 2018, RB 3206; dossiernr. 2018/00585 (The Natural Facelift) Voorzitterstoewijzing. Misleiding prijs(vermelding). De uiting: “Probeer nu gratis. Maak kennis met de nieuwe formule en ervaar een natuurlijke facelift” Onder deze vermelding staat het product afgebeeld met daarbij een groene knop waarin staat: “CLAIM PROBEERPAKKET”. De klacht wordt als volgt samengevat. Klaagster heeft op 2 juni 2018 gebruik gemaakt van de aanbieding om het product gratis te proberen. Op 28 juni 2018 werd haar een tweede flacon toegestuurd en een bedrag van €59,95 in rekening gebracht. Klaagster was in de veronderstelling dat zij dit bedrag voor de tweede flacon moest betalen. In werkelijkheid bleek dit bedrag in rekening te zijn gebracht voor de proefflacon. Klaagster vindt het misleidend dat wordt geadverteerd met “gratis proberen” terwijl het volledige bedrag uiteindelijk in rekening wordt gebracht voor het proberen van het product.

Vz. RCC 17 september 2018, RB 3207; dossiernr. 2018/00498 (Kruidvat, Trekpleister, Pampers) Voorzitterstoewijzing. Misleiding. De uiting betreft de websites van Kruidvat en Trekpleister voor zover in de webshops op deze websites Pampers Premium Protection Active Fit luiers maat 4 en maat 5 werden aangeboden met 50% korting. De klacht. Klaagster heeft vanaf de ingangsdatum van de actie (20 juni 2018) getracht de met 50% korting aangeboden luiers te kopen. Er bleek echter geen enkele voorraad te zijn. De voorraad is ook niet aangevuld gedurende de actie. De luiers blijken uit het assortiment gehaald te zijn. Klaagster acht het zorgelijk dat Kruidvat de luiers al minimaal 2,5 week aanbiedt zonder dat er voorraad is. De aanbieding met 50% korting is daarom misleidend.

RCC 4 september 2018, RB 3202; dossiernr. 2018/00555 (Verisure alarmsystemen). Aanbeveling. Misleiding. De uiting: “Bereken nu jouw alarmsysteem binnen 1 minuut. Nu met €200,- korting. Alleen deze maand geldig. Bereken nu >>”. Wanneer men op de banner klikt, wordt een 9 seconden durend filmpje gestart. Daarin wordt aan de hand van een aantal vragen en antwoorden (globaal) gesimuleerd hoe de berekening van de kosten plaatsvindt. De klacht: Klager maakt bezwaar tegen de uiting omdat daaruit volgt dat je direct de kosten kunt berekenen voor een alarmsysteem. Dit is volgens klager onjuist: Hij heeft de website van Verisure bezocht. Daar moest een telefoonnummer ingevuld worden en krijg je “geen kostenplaatje”, wat je volgens klager ook invult op de website. Een medewerker van Verisure neemt vervolgens telefonisch contact op om een afspraak te maken voor een huisbezoek, en dan wordt de offerte opgesteld, aldus klager.

Rechtbank Zeeland-West-Brabant 31 augustus 2018, IEF 18005; RB 3213; IT 2643 (Interview Rustavi 2) Privacy. Vrijheid van meningsuiting. Eiser is een Amerikaans staatsburger van Georgische komaf, wonende in Londen en veelal verblijvende in Georgië. Hij is een van de oprichters en lid van de raad van advies van Hunnewell Partners Georgia LLP, een groot investeringsfonds in Georgië. Gedaagde is in 2004 - 2013 president geweest van Georgië. Sinds 14 februari 2018 verblijft hij officieel in Nederland maar is nog steeds politiek actief in Georgië. In april 2018 heeft gedaagde drie interviews gegeven op Rustavi 2, TV-zender in Georgië, waarin hij eiser meerdere malen noemt. Eiser beveelt gedaagde zich te onthouden van toekomstige uitlatingen over eiser waarin wordt gesteld of gesuggereerd dat hij een oplichter zou zijn. De voorzieningenrechter oordeelt dat er een groot gewicht moet worden toegekend om in het kader van politiek debat beweerdelijke misstanden aan de orde te stellen die de kern van de democratische rechtsstaat raken. Er is niet aannemelijk geworden dat de door gedaagde uitingen excessief zijn. De voorzieningenrechter wijst de vorderingen af.