Uiting in strijd met Milieu Reclame Code

RCC 3 november 2021, IEF 20335, RB  3569; Dossiernr: 2021/00432 (Too Good to Go en Albert Heijn) Buitenreclame. De klacht betreft een reclame-uiting op een digitaal scherm op het treinstation met de tekst “De #1 oplossing tegen klimaatverandering = minder voedsel verspillen”. De klacht houdt in dat de tekst onwaar is en ertoe kan leiden dat consumenten via de app van adverteerder 1 eten bestellen, terwijl ze dat wellicht niet hadden gedaan als niet op deze misleidende wijze reclame was gemaakt. Omdat de bestreden uiting refereert aan milieuaspecten wordt de uiting getoetst aan de Milieu Reclame Code (MRC). Volgens artikel 3 van de MRC moet de juistheid van een milieuclaim door de adverteerder aangetoond worden. De gemiddelde consument zal de reclame-uiting zo zou kunnen begrijpen dat het verspillen van voedsel op zich de nummer 1 oorzaak van klimaatverandering is.

Gerecht EU 10 november 2021, IT 3715, RB 3568, IEFbe 3318; ECLI:EU:T:2021:763 (Google Shopping) Het Gerecht verwerpt grotendeels het beroep van Google tegen het besluit van de Commissie waarin wordt vastgesteld dat Google misbruik heeft gemaakt van haar machtspositie door haar eigen prijsvergelijkingsdienst te bevoordelen boven concurrerende prijsvergelijkingsdiensten. Het Gerecht handhaaft de aan Google opgelegde boete van € 2,42 miljard. Het Gerecht erkent het mededingingsverstorende karakter van de litigieuze praktijk en oordeelt dat de Commissie terecht schadelijke gevolgen voor de mededinging heeft vastgesteld. Het Gerecht sluit elke objectieve rechtvaardiging voor het gedrag van Google uit.

HR Conclusie A-G 8 oktober 2021, IEF 20319; ECLI:NL:PHR:2021:953 (Verstappen tegen Picnic) Deze zaak gaat over een kort filmpje waarin de bekende coureur Max Verstappen wordt nagespeeld door een lookalike. Het filmpje is in het najaar van 2016 door onlinesupermarkt Picnic op haar Facebook-pagina geplaatst. De lookalike bezorgt in dat filmpje, rijdend in een bestelbusje, boodschappen thuis in een raceoutfit en met een pet die sterk lijken op wat Verstappen draagt tijdens optredens in de media en op het circuit. Het filmpje is online geplaatst daags nadat een televisiereclame van supermarktketen Jumbo verscheen, waarin de werkelijke Verstappen boodschappen thuisbezorgt. De vraag die centraal staat, is of Verstappen c.s. zich tegen openbaarmaking van het filmpje van Picnic kunnen verzetten en of Picnic onrechtmatig heeft gehandeld ten opzichte van Verstappen c.s. Het hof [IEF 1939] heeft deze vraag, anders dan de rechtbank [IEF 17658], ontkennend beantwoord. De A-G stelt dat het hof een te scherpe bocht heeft genomen bij de invulling van het begrip 'portret' in art 21 AW. Het filmpje is een portret. Voor de beoordeling of het openbaar gemaakt mocht worden is een nog te maken belangenafweging noodzakelijk. Zijn conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest en tot verwijzing naar het hof.

Binnenkort staat het Nationaal Mediarechtcongres 2021 weer op het programma. Live deze keer, in een passende ruimte in het Volkshotel te Amsterdam. Er zijn nog enkele plekken beschikbaar!

Deze editie staat onder meer in het teken van de publieke omroep en democratie, commerciële mediadiensten, (des)informatie, toezicht en natuurlijk van nieuwe ontwikkelingen in rechtspraak, wetgeving en beleid. Samen met dagvoorzitter Remy Chavannes (Brinkhof) belichten diverse experts de actuele ontwikkelingen in het huidige medialandschap. Op het programma staan onder meer:

Houd uw agenda vrij voor het Nationaal Reclamerechtcongres op donderdag 16 december in Hotel Jakarta.
Ebba Hoogenraad en Willem Leppink leiden ons door een interactief dagprogramma, met parallelsessies, paneldiscussies en boeiende sprekers vanuit bedrijfsleven, advocatuur en toezichthouders. Natuurlijk starten we met het jaarlijkse overzicht van rechterlijke ´hits and misses´, een ‘behind the scenes’ van de Stichting Reclame Code en een terugblik op het jaar door de ACM. Het Commissariaat voor de Media geeft een voorzet op enkele beleidsvoornemens (met influencers voorop). In de middag komen thema’s als Pharma, Food en Duurzaamheid aan bod.

Rechtbank Midden-Nederland 1 oktober 2021, RB 3564.LS&R 1993; ECLI:NL:RBMNE:2021:5164 (De maatschap tegen de Minister voor Medische Zorg) De minister heeft de maatschap een boete opgelegd wegens het presenteren van Pertussinum en Asclepias tuberose als geneesmiddelen. De maatschap kan zich niet verenigen met de opgelegde boete en gaat hiertegen in beroep. Net als de minister oordeelt de rechtbank dat de maatschap met de uitingen op haar website reclame heeft gemaakt in de zin van artikel 1 lid 1 onder xx van de Geneesmiddelenwet. Dat het niet de bedoeling was reclame te maken is niet van belang. Wel oordeelt de rechtbank dat de boete van € 15.000 in dit geval te hoog was. De minister heeft nagelaten te motiveren waarom het bereik van de website 'groot' is. Dit moet volgens de rechtbank worden beoordeeld aan de hand van het feitelijke bereik en niet de theoretische vindbaarheid. De boete wordt verlaagd naar € 12.000. 

Rechtbank Rotterdam 12 oktober 2021, RB 3563; ECLI:NL:RBROT:2021:9962 (Eiseres tegen de Staatssecretaris van VWS) Toezichthouder NVWA heeft naar aanleiding van een inspectie op de digitale krant van De Telegraaf een boete opgelegd. Ten grondslag ligt een overtreding van de Tabaks- en rookwarenwet. Eiseres voert in beroep bij de rechtbank aan dat de advertentie niet kwalificeert als reclame en subsidiair dat de boete in strijd is met het EVRM. De advertentie kan volgens de rechtbank niet anders worden begrepen dan dat dit als doel had om de verkoop van aanverwante producten, te weten e-sigaretten, te bevorderen. Het bestreden besluit komt niet in strijd met het in artikel 10 van het EVRM geformuleerde recht op vrijheid van meningsuiting. De rechtbank verklaart het beroep ongegrond. 

De jurisprudentielunch Merken-, Modellen- en Auteursrecht van 17 november is verplaatst naar woensdag 8 december.
Tobias Cohen Jehoram (De Brauw Blackstone Westbroek), Charles Gielen (NautaDutilh) en Joris van Manen (HOYNG ROKH MONEGIER) geven u tijdens lunchtijd een compleet overzicht van relevante en recente rechtspraak in drie vakgebieden.

Tijd: 13.00 tot 16.15 uur
Accreditatie: 3 PO punten
Locatie: ntb  (Amsterdam)

Bent u er ook bij? Aanmelden kan via de website, of door te mailen naar info@delex.nl

HR 24 september 2021, IEF 20217, RB 3560; 20/01411 (Gemeente Utrecht tegen DPG Media)  In de Afvalstoffenverordening van de gemeente Utrecht is met ingang van 1 januari 2020 bepaald dat ongeadresseerd reclamedrukwerk en huis-aan-huisbladen alleen mogen worden bezorgd bij inwoners die met een JA/JA- of NEE/JA-sticker hebben aangegeven dat zij dit drukwerk willen ontvangen (het opt-in systeem). De uitgever van een huis-aan-huisblad heeft in een kort geding tegen de gemeente een verbod tot handhaving van deze regeling gevorderd. In cassatie spitst het geschil zich toe op de vraag of het hof heeft kunnen oordelen dat het opt-in-systeem jegens deze uitgever in strijd is met art. 10 EVRM omdat niet voldaan is aan het noodzakelijkheidsvereiste. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep van de gemeente. Zie ook de conclusie van P-G Wassink [IEF 19936].

Consiglio di Stato 21 april 2021, IEF 20209, RB 3559, IEFbe 3285, IT 3668; C-255/21 (Reti Televisive Italiane) Verzoek om een prejudiciële beslissing. Via MinBuza: De Italiaanse toezichthouder heeft drie zenders van RTI sancties opgelegd wegens het overtreden van de regels omtrent maximale reclametijd per klokuur. Volgens RTI werd in deze tijd ook zelfpromotie gepresenteerd, die bij de berekening niet mee hoeven worden genomen. In het geschil is dan ook aan de orde de vraag of het aanprijzen door de moedermaatschappij van (radio)programma's van de dochter-onderneming rechtmatig is. De verwijzende rechter verwijst in dit verband naar een besluit van de AGCOM, volgens welke de concentratie van televisie- en radio-uitzendingen ertoe kan leiden dat concurrenten worden uitgesloten van de markt. Er worden verschillende prejudiciële vragen gesteld over deze kwestie. De belangrijkste ziet op de vraag of het bestaan van diverse vormen van communicatie ondergebracht in onderling verbonden ondernemingsgroepen ertoe kan leiden dat de omroeporganisatie als groep aan te merken is als één economische eenheid. De overige vragen zien op de maximumzendtijd voor reclame en de gevolgen hiervan als de verschillende ondernemingen inderdaad als één economische eenheid beschouwd moeten worden.

RCC 26 augustus 2021, RB 3556; 2021/00190 (Klagers tegen Shell) Klagers stellen dat Shell ten onrechte claimt dat de milieuschade die wordt veroorzaakt door de CO2-uitstoot van haar fossiele brandstoffen kan worden geneutraliseerd. De campagne luidt als volgt: 'Maak het verschil, rij CO2-neutraal'. Volgens klagers is, wetenschappelijk gezien, een daadwerkelijke compensatie niet mogelijk. Shell voert als verweer dat de uitstoot gecompenseerd wordt door de aankoop van credits. Deze credits worden ingezet in verschillende natuurprojecten die vermindering van CO2 realiseren. Volgens Shell is het publiek van deze aanpak op de hoogte. Daarnaast zouden internationaal erkende organisaties zoals ISO en BSI de term CO2-neutraal gedefinieerd hebben. De Commissie vindt dit niet genoeg. Er wordt onterecht door Shell de indruk gewekt dat de uitstoot teniet wordt gedaan door daar een tegengesteld effect tegenover te plaatsen. De uitingen zijn in strijd met artikel 2 en 3 MRC. 

De Stichting Reclame Code (SRC) is op zoek naar een jurist ter ondersteuning van de afdeling Compliance.
De Stichting Reclame Code is dé instantie in Nederland op het gebied van zelfregulering van reclame en is aangesloten bij de European Advertising Standards Alliance (EASA) en de International Council for Advertising Self-Regulation (ICAS). De SRC bevordert verantwoord reclame maken met als doel de betrouwbaarheid en acceptatie van reclame te waarborgen.

Rechtbank Amsterdam 23 augustus 2021, IE 20173, IT 3645, RB 3553; ECLI:NL:RBAMS:2021:4432 (Stichting Agractie tegen Stichting Dierenrecht) In zeven grote steden heeft Stichting Dierenrecht posters opgehangen waarop een zuivelproduct wordt afgebeeld als een pakje tabak. Daarop staat de tekst: ‘Zuivel veroorzaakt ernstig dierenleed. Kalfjes worden direct na de geboorte weggehaald bij hun moeder.’ Stichting Agractie vordert om Stichting Dierenrecht op straffe van een dwangsom te veroordelen iedere billboard en reclame-uiting in openbare ruimtes te verwijderen. Om de onrechtmatigheid van de billboards te beoordelen kijkt de rechtbank naar de juistheid van de uitingen. Uit de overgelegde stukken en gegeven toelichting blijkt dat het niet direct duidelijk is wanneer een kalf van de moeder gescheiden zou moeten worden. Er mag hier debat over gevoerd worden, maar hierbij mag er niet onrechtmatig gehandeld worden jegens melkveehouders. Stichting Dierenrecht moet de billboards en soortgelijke uitlatingen op de website verwijderen.  

RCC 16 augustus 2021, RB 3554; 2021/00335 (Klaagster tegen Heineken) Heineken heeft een reclame op onder andere YouTube verspreid waarbij een discotheek te zien is en ouderen met elkaar dansen, flirten en Heineken bier drinken. Vervolgens verschijnen de teksten 'The night belongs to the vaccinated' en 'Time to join them' in beeld. Klaagster betreurt het dat de bierproducent zich laat lenen voor het uitvoeren van overheidspropaganda. Zij vindt het misplaatst dat een drankmerk zich uitspreekt over de volksgezondheid. Heineken betoogt maatschappelijk betrokken te zijn en stelt dat de uiting in de lijn is met de huidige stand van wetenschap. Als uitgangspunt geldt dat het eenieder vrij staat om een mening kenbaar te maken, ook over de wenselijkheid en het nut van het vaccineren tegen Covid-19. De Commissie beoordeelt dat er geen dringende maatschappelijke behoefte is om de uitingsvrijheid in te perken. De klacht wordt afgewezen. 

ACM 21 juli 2021, IT 3640, RB 3551; ACM/21/049762 De ACM heeft een last onder dwangsom opgelegd aan leadbedrijven Allfree BV en Leadle BV. Deze bedrijven hebben websites waarop ze consumenten werven voor onder andere slotenmakers, rioolontstoppers, dakdekkers en ongediertebestrijding. Consumenten worden hierbij misleid, doordat de indruk wordt gewekt dat het gaat om een lokaal bedrijf. Dit wordt door de leadbedrijven bewerkstelligd door de plaatsnaam op de nemen in de domeinnaam, in teksten op de website en soms in de naam van het bedrijf zelf. In werkelijkheid zijn de bedrijven vaak landelijk opererend en is de identiteit niet altijd te achterhalen. Daarnaast lijkt het alsof de bedrijven zijn goedgekeurd door Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW) of een ander keurmerk. Echter zijn de bedrijven hier vaak helemaal niet bij aangesloten. 

Vandaag verschijnt het boek Auteurswet / The Dutch Copyright Act 2021, de herdruk op de uitgave uit 2015. Deze herziene uitgave bevat de implementatie van de DSM-richtlijn en de Richtlijn Online Omroep 2021. De margekopjes, verwijzingen en andere aanvullingen zijn toegevoegd door Visser Schaap & Kreijger, een advocatenkantoor gespecialiseerd in intellectuele eigendom, media en mededinging. De uitgave bevat ook een Engelse vertaling van die geconsolideerde tekst van de Auteurswet. Deze vertaling is bewerkt en aangevuld door Hendriks & James, een juridisch vertaalbureau, mede gespecialiseerd in teksten op het gebied van de intellectuele eigendom.
Bestel het boek hier of via de boekhandel of Bol.com.

RCC 23 juli 2021, RB 3546; 2021/00088 (Klaagster tegen Takkenkamp Isolatie) In deze zaak betreft het verschillende uitingen die onderdeel zijn van de website van Takkenkamp Isolatie. Het onderwerp van deze uitingen is veelal gezondheidsrisico's en milieugevolgen van het gebruik van purschuim als isolatiemateriaal. Klaagster maakt bezwaar tegen deze onderdelen omdat zij advertenties en vlogs van verweerder misleidend en/of in strijd met de Milieu Reclame Code acht. Takkenkamp wordt door de voorzitter geadviseerd om het statement dat purschuim de gezondheid niet aantast, te verwijderen in advertenties en reclames. In het oordeel van de Commissie worden de klachten afgewezen of de beslissing van de voorzitter tot afwijzing van de klacht in stand gehouden. De Commissie beveelt Takkenkamp één uiting in de vlog niet nogmaals te gebruiken in reclames. De desbetreffende uiting had als strekking dat het gebruik van purschuim goed zou zijn voor het milieu.  

Save the date voor de deLex najaarscongressen 2021:

- 5 oktober Benelux Merkencongres
- 7 oktober Nederlands Octrooicongres
- 25 november Nationaal Mediarechtcongres
- 2 december IE-Winterforum
- 16 december Nationaal Reclamerechtcongres

Meer weten: kijk op de IE-agenda, klik hier of mail naar info@delex.nl voor meer informatie.

RCC 9 augustus 2021, RB 3548; 2021/00267 (Klaagster tegen Lidl) Deze klacht betreft een uiting op de Facebookpagina van Lidl. Hierin staat dat Lidl volgens de Consumentenbond wederom zou zijn uitgeroepen tot de goedkoopste supermarkt van Nederland. Uit de bronvermelding blijkt dat het alleen gaat om de uitslag van een prijspeiling van huismerken. Klaagster vindt dat Lidl niet onterecht mag claimen de goedkoopste te zijn. Lidl is het niet eens met de klacht en stelt geen onjuiste informatie of onvolledigheden geplaatst te hebben. De Commissie acht de klacht wel gegrond. Er wordt te veel nadruk gelegd op het feit dat Lidl de goedkoopste zou zijn. Het is niet duidelijk genoeg dat het alleen om de huismerken gaat. 

Op 2 november start aan de VU de Leergang Intellectueel Eigendomsrecht. Van ongeautoriseerde internetdownloads en nieuwe content platforms tot investeringen in baanbrekende technologieën en marketing op basis van prestigieuze brands. Het recht van intellectueel eigendom doordringt de kenniscreatie, -overdracht en -benutting in het bedrijfsleven, bij de overheid, in scholen, universiteiten, musea en bibliotheken, en zelfs in het privéleven. Het bepaalt de spelregels voor eerlijke concurrentie en ordent de markt. Maar op welke manieren worden intellectuele eigendomsrechten eigenlijk verkregen? Hoe worden deze rechten geëxploiteerd en gehandhaafd? Hoe verstrekt de bescherming en handhaving van intellectueel eigendom zich uit in de analoge en de digitale wereld?
Lees verder >>