Geneesmiddelen/medische hulpmiddelen  

RCC 19 juni 2017, RB 2917; LS&R 1474; dossiernr. 2017/00242 (Cys-control) Gedeeltelijke aanbeveling. Bijzondere Reclamecode. Uiting: Het betreft een paginagrote advertentie in het Ermelo’s weekblad: Cys-control® capsules bestrijden acute urineweginfecties zoals een blaasontsteking doeltreffend en kunnen tevens preventief in een lagere dosering worden gebruikt om herhaling te voorkomen. Deze behandelingswijze is zeker zo effectief en verdient momenteel de voorkeur bij de behandeling van een blaasontsteking”. Klacht: Op 15 juli 2015 diende klager al een klacht in over een advertentie voor ‘Cys-control’ (dossier 2015/00789). Volgens klager is de onderhavige uiting wederom in strijd met de NRC. Hij heeft de volgende bezwaren: Over Cys-control® capsules wordt gesteld: “Deze behandelingswijze is zeker zo effectief en verdient momenteel de voorkeur bij de behandeling van een blaasontsteking”. Blijkens de NHG-richtlijn urineweginfecties, te vinden op www.nhg.org, verdient het gebruik van cranberrytabletten slechts de voorkeur bij recidiverende blaasontsteking. Verder is de mededeling “Deze behandelingswijze is zeker zo effectief” uit de lucht gegrepen. Gelet op het bovenstaande is de uiting in strijd met artikel 9 CMH. Door de onderhavige wijze van reclame maken wordt ook impliciet de weg naar de huisarts afgeraden. Hierdoor is de uiting in strijd met artikel 13 CMH.

RCC 19 juni 2016, dossiernr. 2017/00296, RB 2911; (Matras Koopjedeal.nl) Misleiding voornaamste kenmerken product. Uiting: Het betreft een advertentie van Koopjedeal.nl in het Brabants Dagblad. Daarin staat, onder het kopje “Medisch traagschuim pocketvering matrassen met 7-comfortzones” onder andere: “Aangeraden door medisch experts” en “Nooit meer last van een slechte nachtrust, transpiratie en eventuele rug- of gewrichtsklachten”. Klacht: Klager vindt de uiting misleidend omdat deze geen voorbehoud of relativering bevat. Slechte nachtrust, transpiratie en rug- of gewrichtsklachten kunnen talloze oorzaken hebben die niet door de matras worden weggenomen. Klager vindt de woorden “Nooit meer last” om die reden bijvoorbeeld een miskenning en belediging voor reumapatiënten. Ook maakt klager bezwaar tegen de mededeling “Aanbevolen door medisch experts” omdat niet wordt vermeld wie dat zijn en evenmin op welk gebied zij “expert” zouden zijn. Consumenten worden misleid en mogelijk aangezet om artikelen te kopen die zij niet zouden kopen als zij correct zouden worden voorgelicht, aldus klager.

RCC 15 juni 2017, dossiernr. 2017/00346, RB 2910; (Swisse multivitaminen). Misleiding ontbrekende informatie. Uiting: Het betreft een tv-reclame voor Swisse multivitaminen waarin een jonge vrouw figureert. De voice-over luidt: “Wist je dat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamines eigenlijk het minimum is, en kom je daar wel altijd aan?”. “De vitamines in Swisse zijn hoog gedoseerd. Swisse zit boordevol natuurlijke kruidenextracten en bevat 2 keer zoveel ingrediënten als de meest verkochte producten, zodat jij je 100% goed kunt blijven voelen”. "Ontdek zelf het Swisse gevoel”. Klacht: In de commercial wordt volgens klager gesuggereerd dat de dagelijks aanbevolen hoeveelheid vitamines niet genoeg zou zijn, en dat men voor de zekerheid dan maar beter multivitaminen kan slikken. Dit zou de gezondheid bevorderen. Klager vindt dit onjuist en misleidend. Er zijn volgens klager genoeg onderzoeken bekend waaruit blijkt dat het gebruik van multivitaminen schadelijk kan zijn. Volgens klager geeft adverteerder daarmee onjuiste informatie en stimuleert zij “overgebruik” van multivitaminen, wat tot gezondheidsschade kan leiden.

CVB 27 juni 2017, RB 2903; dossiernr. 2017/00184 (Isla Junior) Aanbeveling. Bijzondere Reclamecode. Uiting 1 betreft een televisiereclame. In de uiting zijn de drie stoelen van "The Voice" te zien. Op de zitting van een van de stoelen staat een verpakking Isla keelpastilles. Vervolgens verschijnt er een (getekend) aardbeitje in beeld. De gesproken tekst luidt: “The Voice Kids wordt mede mogelijk gemaakt door isla junior. Voor stoere stemmen.” Onder in beeld staat de volgende tekst: “Medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.” Uiting 2 betreft een tv-reclame waarin te zien is dat een jong kind over zijn keel wrijft en vervolgens een keelpastille krijgt. Het kind stopt de pastille in zijn mond, begint te lachen en rent weg. De gesproken tekst luidt: “Kinderen met keelklachten geef je isla junior. Vanaf 4 jaar. Suikervrij.” In beeld verschijnt de volgende tekst: “Medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.” Klacht: Klager maakt bezwaar tegen de uiting omdat deze wordt uitgezonden in een kinderprogramma, waarbij de keelpastilles worden aangeprezen als lekkere snoepjes. Er zit volgens klager veel zink in de pastilles. Gedurende lange tijd teveel zink gebruiken kan volgens hem leiden tot ernstige problemen. Klager vraagt zich af of er voor producten in de categorie geneesmiddelen geen regels gelden zoals bij reclame voor alcohol bijvoorbeeld de waarschuwing “Nix 18” wordt vermeld of bij geldproducten “Let op: geld lenen kost geld”.

Marloes Meddens-Bakker, Zonnebrand en tandpasta zijn geneesmiddelen. Of toch niet? JGR 2017-01, p.3-8. Zijn zonnebrand en tandpasta geneesmiddelen? In november 2016 deed de Hoge Raad een uitspraak waar dat uit zou blijken. Marloes Meddens-Bakker zette vraagtekens bij deze uitspraak in een artikel: Lees hier het artikel in JGR (maart 2017).

RCC 30 mei 2017, dossiernr. 2017/00210, RB 2897; (Vitatec Global Diagnostics) Misleiding voornaamste kenmerken product. Uiting: Het betreft een uiting op https://sanique.nl/Vitatec/Vitatec.html. Daarin staat onder de aanhef: “Gezondheidsstudio Sanique, Vitaal ouder worden!” onder meer een foto van het apparaat “Vitatec Global Diagnostics” met daaronder een tekst waarin onder andere het meetsysteem wordt beschreven en aangeprezen. Klacht: Er is geen enkel deugdelijk wetenschappelijk bewijs dat met het aangeprezen apparaat metingen kunnen worden verricht, storingen kunnen worden gesignaleerd of een beeld kan worden gegeven van de gezondheid van de patiënt, laat staan dat dit op "nauwkeurige wijze" zou kunnen. Termen als "de energetische gezondheidstoestand van alle organen" zijn medisch betekenisloos en wat het apparaat weergeeft aan grafieken en 3D-presentaties is dat ook. Anders gezegd, met het apparaat zijn geen diagnoses te stellen. In de medische databank PubMed levert zoeken op de termen "vitatec" of "vitatec global diagnostics" geen resultaten op, een belangrijke indicatie dat bewijs voor werkzaamheid ontbreekt. Klager vindt de reclame misleidend en oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Daarnaast wordt ook een beroep gedaan op artikel 8.5 NRC, nu beweert wordt dat het apparaat effectieve behandelingen kan verrichten. 

RCC 8 december 2016, RB 2880; dossiernr. 2016/00859 (Bodyswitch) Misleiding voornaamste kenmerken product. Uiting: Het betreft de volgende uitingen op de website www.bodyswitch.nl: “Medicijnen genezen niet, ze onderdrukken symptomen en zijn vaak DODELIJK”, “(…) En dan hebben we het niet eens over de BIJWERKINGEN TOT KANKER aan toe. Deze “patiënten” (ze worden opzettelijk ziek gehouden en nog verder ziek gemaakt) zijn in enkele weken te genezen als zij dat willen op een gezonde manier”, interview en filmpje met “Fionulla, genezen van Crohn” en “(…) We hebben zelfs contact opgenomen dat het overduidelijk is dat het door de voeding komt”. Klacht: Het is niet wetenschappelijk bewezen dat chronische darmziektes te verbeteren zijn door het gebruik of juist het vermijden van bepaalde voeding. Bodyswitch beweert het tegendeel en zorgt daardoor voor verwarring.

RCC 21 november 2016, RB 2878; dossiernr. 2016/00780 (OptiPEA) Misleiding, Bijzondere Reclamecode, Vergelijkende reclame. Uiting: Het betreft de volgende mededelingen betreffende het voedingssupplement OptiPEA® op de door Innexus gebruikte websites www.innexusnutraceuticals.com, www.optipea.com en www.palmitoylethanolamide.nl.
O.a. de uitingen "Gegarandeerd Europese oorsprong" (op het etiket van het afgebeelde product), “We are the only manufacturer in the world that offers a branded and GMP certified palmitoylethanolamide (PEA) as active dietary ingredient with the brand name OptiPEA®” en "OptiPEA garanties. Kwaliteit uit Europa. Als énige grondstof ter wereld is OptiPEA® geproduceerd onder de zeer strenge richtlijnen van ‘Good Manufacturing Practices’”. Klacht: Het is volgens klaagster ongeloofwaardig, oncontroleerbaar en niet aangetoond dat OptiPEA een superieure kwaliteit zou bezitten en in Nederland vervaardigd wordt. Adverteerder verstrekt in de uitingen onjuiste informatie over de aard, bereidingswijze, voordelen en (geografische) oorsprong van het belangrijkste ingrediënt van het product (palmitoylethanolamide).

Vz. RCC 11 april 2017, LS&R 1453; RB 2861; dossiernr. 2016/00873 en dossiernr. 2016/00871 en dossiernr. 2016/00875 (Rain Core) Uit dossiernr. 2016/00873: VT. Gezondheidsclaims. Uiting: Het betreft de website https://www.myrainlife.com/rainsoul.nl voor zover het gaat om de hierna (onder de weergave van de klacht) te citeren aanprijzing van het product Rain Core. Klacht: Klaagster maakt bezwaar tegen het feit dat op de website van adverteerder diverse claims worden gebruikt in verband met de verkoop van Rain Core en dat voor die verkoop wordt doorverwezen naar www.agebodyskin.com en www.soulcoresupplementen.nl. Klaagster noemt de volgende claims: “Benefits Core’s formula promotes healthy function within the body’s organs. (…) Aloe Vera benefits digestive health, Chloropyllin improves the function of detoxification pathways, Wheatgrass is a powerful antioxidant that benefits the entire body, and Chlorella is a potent source of vitamins, minerals, fiber and protein.* Many of our customers have already seen and felt the benefits of Core.” Klaagster acht het een ‘doorn in het oog’ dat over de rug van kankerpatiënten dit soort producten worden aangeprezen die zouden zijn ontwikkeld door artsen om kankerpatiëntjes snel te laten herstellen van hun chemokuur. Klaagster is thuis in de orthomoleculaire wereld en weet dat het onderhavige product, dat voornamelijk water, rietsuiker en een paar zaden bevat, er niet voor kan zorgen dat iemand zich beter voelt.

RCC 27 maart 2017, LS&R 1451; RB 2853; dossiernr. 2017/00076 (Drs. Leenarts/Bayer) Aanbeveling (voor zover nodig). Uiting: Het betreft een filmpje te zien op www.etos.nl/mama-en-kind/drsleenarts en via Youtube, waarin dermatoloog drs. Marjolein Leenarts onder meer het volgende zegt: “Ik ben Marjolein Leenarts, medisch specialiste in huidziektes oftewel dermatoloog. Ik werk in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk en bij veel mensen beter bekend als het brandwondencentrum. Het is mijn vak om te weten wat werkt bij bepaalde huidproblemen, welke ingrediënten kunnen de oplossing bieden, en welke kunnen juist schadelijk zijn. Toen ik zelf moeder werd, merkte ik dat er geen goede producten voor kinderen op de markt waren. Ik bedoel producten om simpele huidproblemen te behandelen of te voorkomen. Daarom besloot ik mijn kennis te delen met andere moeders en een eigen lijn voor huidproducten op de markt te zetten. Mijn lijn was eigenlijk meteen succesvol. Er is echt vraag naar goede veilige producten voor de behandeling van waterpokken en geïrriteerde droge huid bij eczeem of het voorkomen van luieruitslag. (…). Mijn producten bevatten natuurlijk geen enkel irriterend ingrediënt, zoals parfum, parabenen of wol-alcoholen.” Klacht: producten van mevrouw Leenarts zijn naar eigen zeggen cosmetica, maar de claims die zij “primair” gebruikt zijn geen cosmetische, maar medische claims. Daarmee positioneert mevrouw Leenarts haar producten als geneesmiddelen. Klager vindt dit misleidend als bedoeld in artikel 8 van de van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Verder vindt klager de uiting in strijd met artikel 6 NRC (appelleren aan gevoelens van angst), artikel 13 NRC (zich negatief uitlaten over andere producten) en de artikelen 2 en 5 van de Reclamecode Cosmetische Producten (RCP)