Algemene regels  

CvB RCC 24 juli 2013, dossiernr. 2013/00180 (Publiekeomroep.nl)
Voornaamste kenmerken product. Afwijzing. Bevestiging (met wijziging gronden). Het betreft de op verweerders website www.publiekeomroep.nl, staande tekst “De publieke omroep is van en voor iedereen”.

De klacht - Verweerder maakt met belastinggeld reclame voor zichzelf door te stellen dat ze van en voor iedereen is. Verweerder slaagt er evenwel niet in om in haar informerende en opiniërende programma’s alle substantiële politieke, maatschappelijke en levensbeschouwelijke stromingen binnen de Nederlandse samenleving te bedienen. Naar het oordeel van klager, die voorzitter is van de Populistische Omroep Nederland, lukt het verweerder al zeker 10 jaar niet om het geluid van het rechtspopulistische deel van het politieke spectrum te laten horen, terwijl dit tussen de 10 en 25% van de Nederlandse bevolking omvat.

Het oordeel van de Commissie
Verweerder is een samenwerkings- en coördinatieorgaan voor de uitvoering van de publieke mediaopdracht op landelijk, regionaal en lokaal niveau, als bedoeld in artikel 2.1 van de Mediawet 2008. Ingevolge artikel 2.1 van de Mediawet 2008 dient verweerder er onder meer op toe te zien dat sprake is van een media-aanbod op het terrein van informatie, cultuur, educatie en verstrooiing alsmede dat het aanbod voor iedereen toegankelijk is. In de zinsnede “De publieke omroep is van en voor iedereen” vat verweerder kort en bondig zijn wettelijke taak samen. Deze taakomschrijving kan niet worden aangemerkt als het aanprijzen van goederen en/of diensten of het propageren van een denkbeeld, in de zin van artikel 1 van de NRC, zodat de Commissie niet bevoegd is deze uiting aan de NRC te toetsen.

De beslissing van de Reclame Code Commissie [21 mei 2013]
Op grond van het hierboven overwogene wijst de Commissie de klacht af.

Het oordeel van het College

1. Appellant bestrijdt het oordeel van de Commissie dat de uiting met de slogan “De publieke omroep is van en voor iedereen” geen reclame-uiting is. Het College stelt dienaan­gaande voorop dat voor de beantwoording van de vraag of sprake is van reclame, de totale uiting een rol speelt. Daarbij richt de klacht zich in het bij­zon­der tegen de pagi­na die men ziet op de website www.publiekeomroep.nl onder het tabblad “or­ga­nisa­tie”. Op deze pagina staan, blijkens de overgelegde kopie van de uiting, niet alleen organisa­torische mededelingen, maar worden (onder meer) ook enkele specifieke programma’s ge­noemd met het bijbehorende “waarde­rings­cijfer”, in verband waarmee kennelijk de programma’s met de hoogste waardering worden genoemd. Voorts bevat de pagina de tekst: “De publieke omroep bindt de Neder­landse sa­men­leving met pro­gramma’s die in­for­meren, inspireren en amuseren”.
2. Op grond van het voor­gaande oordeelt het Col­le­ge dat de uiting niet louter uit fei­te­lijke informa­tie over de orga­nisatie van de NPO be­staat, maar tevens zodanig wer­vende elementen voor een denkbeeld bevat, te weten het denkbeeld dat de NPO een belangrijke rol voor de Nederlandse samenleving vervult en dit op zodanige wij­ze doet dat zij de kijker tevens amuseert met programma’s die op een hoge waar­dering kunnen reke­nen, dat zij een open­ba­re aan­prijzing in­houdt als be­doeld in ar­tikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). De slogan dat de publieke om­roep van en voor iedereen is, houdt verband met die aanprijzing en kan daar niet los van wor­­den gezien. Het College is der­halve van oordeel dat de uiting als re­cla­me dient te worden aange­merkt. Het College acht zich om die reden bevoegd de klacht in­houdelijk te beoordelen.
3. Met betrekking tot de inhoudelijke bezwaren oordeelt het College dat het be­toog van appellant dat bedoelde slogan misleidend is, niet kan slagen reeds omdat niet is vol­daan aan de in artikel 7 NRC opgenomen eis dat als ge­volg van de recla­me het economische gedrag van de gemiddelde consu­ment met be­trek­king tot het pro­duct wezenlijk is verstoord of kan zijn verstoord. Niet valt in te zien immers dat als ge­volg van de uiting de con­sument ertoe ge­bracht zou kunnen worden een speci­fiek be­sluit over een transactie te ne­men dat hij anders niet zou hebben genomen.
4. Voor zover de klacht aldus zou dienen te worden begre­pen dat de uiting door be­doel­de slogan in strijd met de waarheid is, kan deze evenmin slagen. Geen grief is gericht tegen de overweging van de Commissie dat de slogan een korte en bondige weer­gave is van de wet­te­lijke taak van de NPO zoals vastgelegd in artikel 2.1 van  de Mediawet 2008. De slogan dient derhalve als juist te worden beschouwd. Het  feit dat appellant zich niet met de uitvoering van die taak door de NPO kan vere­ni­gen, doet aan het voorgaande niet af. Dit kan in de gegeven omstandigheden niet tot het oor­deel leiden dat de uiting in strijd met de Nederlandse Reclame Code is.
5. De grieven treffen uitsluitend doel voor zover de Com­missie heeft geoordeeld dat de bestreden uiting geen reclame-uiting is. Dit kan appellant evenwel niet baten, nu deze uiting toe­laatbaar is. Het College komt aldus, zij het op andere gronden, tot de­zelfde uitkomst als de Commissie. Derhalve wordt beslist als volgt.

De beslissing van het College van Beroep [24 juli 2013]
Het College bevestigt de beslissing van de Commissie met wijziging van gronden.

CvB RCC 23 juli 2013, dossiernr. 2013/00248 (Consumed.nl)
Bijzondere Reclamecode. Voornaamste kenmerken product. Ontbrekende informatie. Claims. Bevestiging afwijzing. Het betreft de advertentie met de aanhef “Oplossing bij aambeien en andere anale ongemakken” en de website www.consumed.nl/medicijnen/7541/7551/HemoClin (zelfzorg).

De klacht - In beide uitingen ontbreken gegevens over Aloë Barbadensis ofwel Aloë vera, hetgeen blijkt uit de monografie van Aloë in de Natural Medicines Comprehensive Database (NMCD), die klaagster bijvoegt. Aloë Barbendis bevat sap en latex. Het sap heeft de reputatie oppervlakkige wonden iets sneller te genezen, maar dit is niet wetenschappelijk bewezen. De latex is een sterk laxeermiddel met de nodige bijverschijnselen. In de advertentie staat niet of het middel het sap, de latex of beide bevat. Voorts kan zowel het sap als de latex problemen veroorzaken als ze samen met andere kruiden en met supplementen worden gebruikt. In de USA is de vrije verkoop van laxeermiddelen gebaseerd op aloë sinds 5 november 2007 verboden. Een waarschuwing daarvoor ontbreekt in de uitingen. Nu de nodige informatie ontbreekt zijn de uitingen misleidend.

Het oordeel van de Commissie
Het product is, naar de Keuringsraad KOAG/KAG heeft meegedeeld, door de Keuringsraad voorzien van een toelatingsstempel. Voorts is, naar adverteerder onder verwijzing naar het door adverteerder overgelegde certificaat stelt, niet alleen de applicator maar ook het product zelf, door de ECM gecertificeerd. Tussen partijen is niet in geschil dat het eindproduct waarop de bestreden uiting betrekking heeft een klasse II medisch hulpmiddel is in de zin van artikel 1 van de Wet op de medische hulpmiddelen (WMH). Voor dit product is een CE-markering verleend. Het is de Commissie bekend dat een dergelijke CE-markering krachtens artikel 7 van het Besluit medische hulpmiddelen (BMH)  wordt  afgegeven door een aangewezen instantie die heeft geverifieerd of sprake is van conformiteit van het betreffende product met de essentiële eisen die op het product van toepassing zijn. Een en ander impliceert dat is onderzocht -kort gezegd- of het product de door de fabrikant aangegeven prestaties levert en zodanig is ontworpen en vervaardigd dat het de door de fabrikant gespecificeerde functies kan vervullen. Gelet hierop is de Commissie van oordeel dat  adverteerder voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat het product de werking heeft die daaraan in de uiting wordt toegeschreven.

De beslissing van de Reclame Code Commissie [27 mei 2013]
De Commissie wijst de klacht af.

De beslissing van het College van Beroep [23 juli 2013] Zie Overweging 1-4
Het College bevestigt de beslissing van de Commissie voor zover in beroep aan de orde.

Rechtbank Midden-Nederland 10 juli 2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:2925 (G-STAR RAW C.V. tegen gedaagde c.s.)
Sponsoring. Op 9 februari 2011 is een sponsorovereenkomst tot stand gekomen tussen de vennootschap (gedaagde c.s.) en G-Star. De sponsorovereenkomst houdt kort gezegd in dat G-Star International aan de vennootschap een bedrag betaalt van in totaal € 150.000,- ter sponsoring van een evenement. Skills Factory blijkt niet in staat om het evenement in de afgesproken periode te organiseren. G-star gaat over tot  ontbinding van de sponsorovereenkomst en tot terugvordering van de door haar reeds betaalde bedragen. De rechtbank is van oordeel dat [gedaagde c.s.] aansprakelijk is voor de schade die G-Star heeft geleden door het niet nakomen van de sponsorovereenkomst door de vennootschap.

De beslissing
De rechtbank
5.1. veroordeelt [gedaagde c.s.] hoofdelijk, zodat indien en voor zover de één betaalt ook de ander zal zijn bevrijd, om aan G-Star te betalen een bedrag van € 399.631,27 (driehonderdnegenennegentigduizend zeshonderdéénendertig euro en zevenentwintig cent), vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over het toegewezen bedrag vanaf 24 maart 2011 tot de dag van volledige betaling,

5.2. veroordeelt [gedaagde c.s.] in de proceskosten, aan de zijde van G-Star tot op heden begroot op € 6.615,82, te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf de veertiende dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,

5.3. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.4. wijst het meer of anders gevorderde af.

RCC 9 juli 2013, dossiernr. 2013/00413 (Friesche Vlag Opschuimmelk)
Beperkende voorwaarden. Omissie. Aanbeveling. Het betreft een uiting op een fles Friesche Vlag Opschuimmelk. Op de wikkel van de fles staat bovenaan: “2e GRATIS*”. Op de dop van de fles bevindt zich een sticker met de tekst: “2e GRATIS Ontvang het bedrag van de 2e fles terug op je rekening”. Daaronder staat: “OPEN HIER”.

De klacht - In de uiting ontbreekt een verwijzing naar de actievoorwaarden. Klaagster had nooit 10 flessen gekocht als zij geweten had dat men voor slechts 1 fles in plaats van 5 flessen geld terug krijgt. Indien men de sticker opent, is te lezen: “Voer 2 unieke actiecodes in op frieschevlag.nl en krijg het aankoopbedrag van 1 verpakking opschuimmelk terug! Deze actie loopt t/m 31 juli 2013”. Het is niet de bedoeling de sticker in de winkel te openen, maar al zou men dat doen, dan is nog niet duidelijk dat het een eenmalige actie betreft. Klaagster vindt de uiting misleidend als bedoeld in artikel 8.3 aanhef en onder c van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Het oordeel van de Commissie
Zoals bij verweer is meegedeeld, is aan de actie 2e GRATIS” de voorwaarde verbonden dat per klant slechts 1 verpakking wordt vergoed. Deze belangrijke, beperkende voorwaarde valt niet op te maken uit de verpakking, zoals men daarvan kennis kan nemen vóór aankoop van de fles. Gelet daarop is er sprake van een omissie als bedoeld in artikel 8.3 onder c (NRC). Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De beslissing
Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

RCC 4 juli 2013, dossiernr. 2013/00394 (Finish dishwashing)
Onduidelijke en misleidende informatie. Onderzoek. Aanbeveling. Het betreft twee televisiereclame-uitingen voor vaatwasmiddelen van het merk Finish. (Lees verder voor een uitgebreide beschrijving van beide uitingen).

De klacht - Adverteerder maakt op een misleidende wijze reclame voor de range Finish vaatwasmiddelen en de variant Finish Quantum. Adverteerder claimt dat een zeer grote hoeveelheid huishoudens zou zijn overgestapt respectievelijk heeft gekozen voor Finish dan wel Finish Quantum, maar de juistheid van deze claim is niet aangetoond. Blijkens de tekst bij de asterisk is adverteerder tot deze conclusie gekomen “Op basis van een onderzoek van GfK rekening houdend met de penetratiegraad bij Nederlandse huishoudend van mei 2010 tot mei 2012.”, maar op basis van dit onderzoek kan niet worden vastgesteld of in deze periode sprake is geweest van een éénmalige aankoop of dat deze huishoudens werkelijk zijn overgestapt.

Vervolg van de klacht - Met betrekking tot TVC 1 stelt klager voorts dat door zowel de range Finish als de variant Quantum te noemen, verwarring bij de consument wordt gecreëerd. Eerst verschijnt een pak Finish Quantum in beeld en even later verschijnt alleen het merk Finish in beeld. Uit TVC 2 blijkt dat adverteerder TVC 1 heeft aangepast. In TVC 2 wordt alleen nog over Finish gesproken en niet meer over Finish Quantum. Voorts wordt daarin niet meer van “overstappen” maar van “kiezen” gesproken. Deze uiting is echter nog steeds misleidend. Op grond van het vorenstaande acht klager de reclame-uitingen in strijd met de waarheid en derhalve in strijd met artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Tevens zijn de uitingen misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van de artikelen 7 en 8 NRC. Gezien de ernst van de misleiding verzoekt klager de uitspraak onder een breed publiek bekend te maken.

Televisiecommercial 1 (hierna: TVC1). In beeld verschijnt een pak Finish Quantum van waaruit in een kettingreactie dominosteentjes omvallen. Deze kettingreactie eindigt bij een vaatwasmachine  waarop  een pak Finish Quantum staat, en daarachter een pak Finish “Tout en 1”. Daarbij wordt het volgende gezegd: “Gemiddeld stappen duizenden huishoudens per week over op Finish, meer dan 490.000 tot nu toe. Waarschijnlijk omdat Finish Quantum een uitzonderlijke zuiverheid en glans biedt. Ontdek zelf waarom duizenden huishoudens om zijn. Doe mee met de  Finish revolutie”. Vervolgens wordt gezegd en verschijnt gelijktijdig in beeld: “Doe mee met de Finish revolutie. 493.883* gezinnen zijn nu al overgestapt”. De asterisk verwijst naar de gedurende de gehele uiting onderaan, klein in beeld staande tekst: “Op basis van een onderzoek van GfK rekening houdend met de penetratiegraad bij Nederlandse huishoudens van mei 2010 tot mei 2012.”

In Televisiecommercial 2 (hierna: TVC 2) verschijnen twee pakken Finish in beeld, een pak Finish Quantum en een pak Finish “Tout en 1”, van waaruit in een kettingreactie dominosteentjes omvallen. Deze kettingreactie eindigt bij een vaatwasmachine waarop deze zelfde twee pakken staan. Daarbij wordt het volgende gezegd: “Gemiddeld kiezen duizenden huishoudens elke week voor Finish, meer dan 493.883 tot nu toe. Waarschijnlijk omdat Finish een uitzonderlijke zuiverheid en glans biedt. Ontdek zelf waarom duizenden nieuwe huishoudens Finish gekozen hebben. Doe mee met de Finish revolutie”. Vervolgens wordt gezegd en verschijnt gelijktijdig in beeld: “Doe mee met de Finish revolutie. 493.883* nieuwe huishoudens hebben al voor Finish gekozen.” De asterisk verwijst naar de gedurende de gehele uiting onderaan, klein in beeld staande tekst: “Op basis van een onderzoek van GfK rekening houdend met de penetratiegraad bij Nederlandse huishoudend van mei 2010 tot mei 2012.”

Het oordeel van de Commissie
Televisiecommercial 1. In deze reclame-uiting wordt onmiskenbaar de indruk gewekt dat duizenden huishoudens die aanvankelijk geen Finish gebruikten dat nu zijn gaan gebruiken. Hierbij is van belang dat het woord “overstappen” een duurzame verandering impliceert. De Commissie acht het aannemelijk dat de gemiddelde consument dit ook zo zal opvatten. Adverteerder baseert zich daarbij, aldus de tekst die onderin beeld staat, op een door het onderzoeksbureau GfK uitgevoerd penetratie-onderzoek. Bij dit onderzoek, waarvan de uitkomst overigens niet door klager in twijfel wordt getrokken, is gemeten hoeveel huishoudens in Nederland in de periode juni 2009 tot mei 2010 geen Finish gebruikten en in de periode mei 2010 tot mei 2012 tenminste één maal een Finish-product hebben gekocht. Dit onderzoek biedt geen grondslag voor de gewraakte mededeling. Het feit dat een huishouden, dat in periode juni 2009 tot mei 2010 geen Finish kocht,  in de periode mei 2010 tot mei 2012 tenminste één maal een Finish-product heeft gekocht, betekent niet dat dit huishouden Finish ook is blijven kopen. Gelet hierop kan, op basis van dit onderzoek, niet worden gesproken van “overstappen”. Om die reden is het ook niet juist om van een “Finish revolutie” te spreken. Dit duidt op een ingrijpende verandering in het koopgedrag van vaatwasmiddelen ten gunste van Finish en het bewuste onderzoek getuigt daarvan niet. Voorts wordt, omdat eerst een pak Finish Quantum wordt getoond en vervolgens wordt gezegd “Waarschijnlijk omdat Finish Quantum een uitzonderlijke zuiverheid en glans biedt”, gesuggereerd dat de huishoudens die zijn overgestapt, op Finish Quantum zijn overgestapt. Uit de rapportage van het GfK blijkt echter dat van de 25.1% huishoudens die in de tweede periode één maal Finish hebben gekocht slechts 3,4% Finish Quantum heeft  gekocht. Adverteerder laat zich derhalve tevens misleidend uit over het aantal nieuwe Finish Quantum gebruikers.

Televisiecommercial 2. Bij de beoordeling van deze reclame-uiting gaat het om de vraag hoe de gemiddelde consument het woord “kiezen” in dit verband zal opvatten. “Kiezen” kan immers duiden op een eenmalig gemaakte of te maken keuze maar ook op een keuze die voor langere tijd is of wordt gemaakt. In welke zin het woord “kiezen” door de gemiddelde consument zal worden opgevat, hangt af van de context waarin dit wordt gebruikt. Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument op grond van de context deze reclame-uiting aldus begrijpen dat de huishoudens die “voor Finish gekozen” hebben, dit langere tijd zullen kopen. Door te spreken van een “Finish revolutie” wordt de indruk gewekt dat sprake is van een radicale, opzienbarende verandering in het gebruik van vaatwasmiddelen ten gunste van Finish, aangezien het woord “revolutie” niet duidt op een  éénmalig gemaakte keuze voor een Finish-product. Ook  de mededeling: “493.883 nieuwe huishoudens hebben al voor Finish gekozen” duidt op een méér dan incidenteel gebruik van Finish door deze huishoudens. Niets wijst erop dat zich onder deze huishoudens ook huishoudens bevinden die slechts één maal een Finish-product hebben gekocht. De gemiddelde consument zal deze mededeling hierdoor aldus begrijpen dat al deze huishoudens Finish enige tijd hebben gebruikt en dus meermalen hebben gekocht. Op basis van het door GfK uitgevoerde (penetratie)onderzoek kan echter alleen worden vastgesteld hoeveel nieuwe huishoudens in de periode mei 2010 tot mei 2012 tenminste één maal een Finish-product hebben gekocht. Gelet op het vorenstaande wordt in de uiting een voorstelling gegeven van het gebruik van Finish vaatwasmiddelen, die onvoldoende steun vindt in de resultaten van het onderzoek.
Blijkens het voorgaande is de Commissie van oordeel dat in beide reclame-uitingen voor de gemiddelde consument onduidelijke informatie wordt verstrekt als bedoeld in artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Om die reden zijn de reclame-uitingen misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. De Commissie ziet gelet op de aard van de misleiding geen aanleiding gebruik te maken van de bevoegdheid de uitspraak als “Alert” onder de aandacht van derden te brengen.

De beslissing
Op grond van het vorenstaande acht de Commissie beide reclame-uitingen in strijd met artikel 7 NRC en beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken, ten aanzien van de TVC 1 voor zo ver nodig.

Vz RCC 4 juli 2013, dossiernr. 2013/00271 (Voorwaarden inruilpremie)
Verbonden voorwaarden. Omissie. Bevestiging. Aanbeveling. Het betreft een televisiecommercial voor de Ford Focus Ecoboost waarin adverteerder onder meer meedeelt dat zij een “inruilpremie” van € 2.500,- geeft.
 
De klacht - Klager stelt, kort samengevat, dat sprake is van misleidende reclame. In de reclame-uiting wordt schriftelijk noch mondeling kenbaar gemaakt dat het kenteken van de nieuwe auto uiterlijk op 29 april 2013 op naam van de koper moet zijn gesteld, om van de inruilbonus te kunnen profiteren. Voorts zou Ford Nederland zelf het tijdstip van levering kunnen beïnvloeden, waardoor de inruilbonus niet hoeft te worden uitgekeerd.

Het oordeel van de voorzitter
De adverteerder heeft niet betwist dat aan de inruilpremie van € 2.500,- de voorwaarde is verbonden dat het kenteken uiterlijk op 29 april 2013 op naam van de koper moet zijn gesteld. Blijkens het voorgaande is sprake van een omissie als bedoeld onder artikel 8.3 aanhef en onder c van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Voorts is de voorzitter van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet zou hebben genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. De voorzitter heeft overigens geen aanleiding te veronderstellen dat adverteerder het tijdstip van tenaamstelling van het kenteken negatief zal beïnvloeden om de inruilbonus niet te hoeven uitkeren.

De beslissing van de voorzitter
Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. De voorzitter beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Het bezwaar tegen de voorzittersbeslissing
Van misleiding is geen sprake. Er is sprake van een misverstand. Ten onrechte heeft klager aangenomen dat de inruilpremie slechts gold indien het kenteken van een nieuwe Ford Focus uiterlijk 29 april 2013 op naam van de koper zou zijn gesteld. Reeds op 8 maart 2013 heeft Ford in een brief aan alle dealers en verkoopmedewerkers meegedeeld dat de inruilpremies zouden worden verlengd tot en met 29 juni 2013. Verder was tijdens de TV-flight op Ford.nl de actuele einddatum van de actie te vinden. Aldus mochten alle Ford dealers, verkopers en consumenten worden geacht op de hoogte te zijn dan wel zich op de hoogte te kunnen stellen van de juiste einddatum van het inruilaanbod.

Het oordeel van de Commissie
Blijkens het bezwaar tegen de voorzittersbeslissing was aan het onderhavige inruilaanbod de voorwaarde verbonden dat het kenteken uiterlijk op 29 juni 2013 op naam van de koper zou zijn gesteld. Deze datum gold op basis van een besluit tot verlenging van de inruilpremies. Naar het oordeel van de Commissie valt uit de bestreden televisiereclame, die op zichzelf in overeenstemming dient te zijn met de Nederlandse Reclame Code (NRC), niet althans niet voldoende duidelijk op te maken dat voornoemde, beperkende voorwaarde, dat het aanbod voor een bepaalde periode gold, werd gehanteerd. De enkele vermelding “ford.nl” aan het slot van de reclame geeft wat dit betreft onvoldoende duidelijkheid. Dat klager binnen die periode aanspraak op de inruilpremie kon maken, maakt het voorgaande niet anders. Gelet op het bovenstaande is er sprake van een omissie als bedoeld in artikel 8.3 onder c NRC. Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De beslissing
De Commissie bevestigt de beslissing van de voorzitter.

RCC 16 juli 2013, dossiernr. 2013/00265 (Bergman Clinics)
Gezondheid. Geneesmiddelen en medische behandelingen. Aanbeveling. Het betreft een televisiereclame. Daarin vertelt een vrouw dat zij zich in verband met spataderen heeft laten behandelen bij Bergman Clinics. Zij vertelt dat haar spataderen “helemaal weg” zijn en zegt: “Het wordt ook nog vergoed”. De voice-over luidt: “Ga voor specialistische spataderzorg naar Bergman Clinics. Kijk op bergmanclinics.nl. In beeld verschijnt: “Eerste spataderconsult altijd vergoed met verwijzing van uw huisarts”.

De klacht - Deze reclame, die klager zag op 8 april 2013 op Nederland 3 en RTL4, beide in het reclameblok van 19.30 uur, is in strijd met artikel 2.94 lid 2 onder a van de Mediawet. Daarin staat: “Het programma-aanbod bevat geen reclame- en telewinkelboodschappen voor: medische behandelingen”. Een paar weken eerder zag klager een soortgelijke reclame van adverteerder voor ooglaserbehandelingen. Daar heeft klager geen opname van.

Het oordeel van de Commissie
8. In de uiting wordt onder meer de aandacht gevestigd op een “eerste spataderconsult” dat “altijd” wordt “vergoed met verwijzing van uw huisarts”. Dit duidt naar het oordeel van de Commissie op een medische behandeling, die “alleen op doktersvoorschrift verkrijgbaar” is. In zoverre acht de Commissie de televisiereclame in strijd met artikel 2.94 lid 2 onder a Mediawet en daardoor in strijd met de wet als bedoeld in artikel 2 NRC, voor zover de uiting is uitgezonden via de publieke omroep Nederland 3.

9. Voor zover de uiting is uitgezonden op RTL4, overweegt de Commissie dat artikel 2.94 lid 2 Mediawet, waarop klager zich beroept, niet van toepassing is, omdat Hoofdstuk 2 van de Mediawet, daaronder begrepen artikel 2.94, regels bevat die betrekking hebben op publieke mediadiensten, waartoe de diensten van RTL 4 niet kunnen worden gerekend. Voor zover de klacht moet worden opgevat in die zin dat artikel 3.7 lid 2 onder a Mediawet is overtreden, voor wat betreft uitzending van de reclame op RTL4, overweegt de Commissie het volgende. De Commissie vat deze bepaling op in die zin dat deze betrekking heeft op het programma-aanbod van commerciële media-instellingen in de zin van de Mediawet. Ingevolge artikel 1.1 onder 1 Mediawet is een commerciële media-instelling een “natuurlijke persoon of rechtspersoon die een commerciële mediadienst verzorgt en die voor de toepassing van deze wet onder de bevoegdheid van Nederland valt”. Dit laatste is waar het betreft RTL4 niet het geval. Gelet op het voorgaande is artikel 3.7 lid 2 onder a Mediawet in dit geval niet van toepassing. De Commissie stelt vast dat artikel 9 lid 1 sub f van de Richtlijn Audiovisuele mediadiensten (AVMD) (“audiovisuele commerciële communicatie voor geneesmiddelen en medische behandelingen die in de lidstaat onder wiens bevoegdheid de aanbieder van mediadiensten valt, alleen op doktersvoorschrift verkrijgbaar zijn, is verboden”) evenals in de artikelen 2.94 en 3.7 Mediawet, ook is geïmplementeerd in Luxemburgse mediawetgeving, waaraan -zoals bij verweer is meegedeeld- RTL 4 dient te voldoen. Artikel 27 lid 4 van de “Loi du 17 décembre 2010 portant modification de la li modifiëe du 27 juillet 1991 sur les médias électroniques” luidt: “La Communication commerciale audiovisuelle pour les médicaments et les traitements médicaux qui sont disponibles uniquement sur ordonnance est interdite”. Gegeven deze met de artikelen 2.94 en 3.7 Mediawet overeenstemmende verbodsbepaling in de Luxemburgse wetgeving, is de Commissie van oordeel dat het vertrouwen in de reclame als bedoeld in artikel 5 NRC is geschaad, voor zover de bestreden uiting is uitgezonden via RTL4.

De beslissing
Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen in onderdeel 8 acht de Commissie de reclame-uiting, voor zover deze is uitgezonden op Nederland 3, in strijd met artikel 2 NRC. Op grond van hetgeen is overwogen in onderdeel 9 acht de Commissie de uiting in strijd met artikel 5 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken. Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.

RCC 27 juni 2013, dossiernr. 2013/00400 (Even Apeldoorn bellen)
Grenzen van het toelaatbare. Kinderen. Aanbeveling. Het betreft een televisiereclame. De uiting vangt aan met beelden en geluiden van deels ontblote en getatoeëerde mensen die met kettingen aan elkaar vast lijken te liggen. Aan de muur hangt een persoon, vastgemaakt met tape. Intussen gaat de telefoon. Een persoon, naar later blijkt Anouk, deelneemster voor Nederland aan het Eurovisie Songfestival 2013, loopt naar de telefoon, waarbij zij één van de ontblote personen -die buiten bewustzijn verkeert- aan een ketting met zich mee sleept over de vloer. Daarna neemt Anouk de telefoon aan. Aan haar wordt gevraagd waar zij is, nu zij kennelijk aan de beurt is om op te treden tijdens het Songfestival. Anouk valt radeloos achterover op een bed. Tot slot verschijnt in beeld: “Even Apeldoorn bellen”.
 
De klacht - De uiting is in strijd met de goede zeden, smakeloos en bijna schokkend. Klaagster wijst op het tijdstip van uitzenden, 19.30 uur, direct na Spangas, een kinderprogramma. Klaagsters kinderen schrokken van de beelden en begrepen er niets van.

Het oordeel van de Commissie
De Commissie vat de klacht op in die zin dat klaagster de uiting in strijd acht met de goede zeden en de goede smaak, zeker gezien het tijdstip van uitzenden daarvan. Bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met (één van) deze criteria stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter daarvan. De Commissie volstaat ermee te beoordelen of naar de huidige algemene maatschappelijke opvattingen de grenzen van het toelaatbare worden overschreden, mede gelet op het publiek dat door de uiting wordt bereikt. De uiting toont beelden -van zoals adverteerder het omschrijft- “de nasleep van een “wild” feest”. De bewuste beelden acht de Commissie voor de gemiddelde volwassen kijker niet van dien aard, dat de grens van het toelaatbare wordt overschreden. Voor zover jeugdige kijkers met de uiting worden geconfronteerd, ligt dit naar het oordeel van de Commissie anders. De Commissie acht het aannemelijk dat de beelden en geluiden van deels ontblote en getatoeëerde mensen die met kettingen aan elkaar vast lijken te liggen, waarvan er één over de grond wordt gesleept, en een persoon vastgetaped is aan de muur, voor (een deel van de) jeugdige kijkers beangstigend kunnen zijn. Om die reden acht zij de uiting in strijd met de goede smaak als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), voor zover deze wordt uitgezonden vóór 20.00 uur. 

De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met artikel 2 NRC, voor zover de reclame wordt uitgezonden vóór 20.00 uur. Voor zover uitzending in de toekomst nog mocht plaatsvinden, beveelt de Commissie adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken en stelt zij als voorwaarde aan het tijdstip van uitzenden dat uitzending geschiedt na 20.00 uur. Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.

HvJ EU 18 juli 2013, zaak  C-299/12 (Green Swan) - dossier
Prejudiciële vragen gesteld door de Nejvyšší správní soud, Tsjechië.
Uitlegging van artikel 1, lid 3, artikel 2, lid 2, punt 6, en artikel 28, lid 2, van verordening (EG) nr. 1924/2006 inzake voedings en gezondheidsclaims voor levensmiddelen. Begrip „claim inzake ziekterisicobeperking”. Claim op de verpakking van een product waarbij wordt gesteld: „De bereiding bevat ook calcium en vitamine D3, die een risicofactor voor het ontstaan van osteoporose en breuken helpen beperken”.

Het Hof verklaart voor recht:
1) Artikel 2, lid 2, punt 6, van verordening (...) moet aldus worden uitgelegd dat een gezondheidsclaim, om als „claim inzake ziekterisicobeperking” in de zin van die bepaling te worden aangemerkt, niet noodzakelijkerwijs uitdrukkelijk hoeft te vermelden dat het nuttigen van een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan een risicofactor voor het ontstaan van een ziekte bij de mens „in significante mate” beperkt.

2) Artikel 28, lid 2, van verordening nr. 1924/2006, zoals gewijzigd bij verordening nr. 116/2010, moet aldus worden uitgelegd dat een commerciële mededeling op de verpakking van een levensmiddel een handelsmerk of merknaam in de zin van die bepaling kan vormen op voorwaarde dat zij als een dergelijk merk of een dergelijke naam beschermd wordt door de toepasselijke voorschriften. Het is aan de verwijzende rechter, aan de hand van alle gegevens feitelijk en rechtens van de bij hem aanhangige zaak na te gaan of een dergelijke mededeling inderdaad een handelsmerk of merknaam is waarvoor die bescherming geldt.

3) Artikel 28, lid 2, van verordening nr. 1924/2006, zoals gewijzigd bij verordening nr. 116/2010, moet aldus worden uitgelegd dat het enkel verwijst naar levensmiddelen die zijn voorzien van een als een voedings- of gezondheidsclaim in de zin van deze verordening te beschouwen handelsmerk of merknaam en die in die vorm reeds vóór 1 januari 2005 bestonden.

Prejudiciële vragen
1) Is de gezondheidsclaim "De bereiding bevat ook calcium en vitamine D3, die een risicofactor voor het ontstaan van osteoporose en breuken helpen beperken", een claim inzake ziekterisicobeperking in de zin van artikel 2, lid 2, punt 6, van verordening (EG) nr. 1924/2006 van 20 december 2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen2, zoals gewijzigd bij verordening (EU) nr. 116/2010 van de Commissie van 9 februari 2010, hoewel deze claim niet uitdrukkelijk impliceert dat de consumptie van die bereiding een risicofactor voor het ontstaan van de vermelde ziekte in significante mate beperkt?

2)Omvat het begrip handelsmerk of merknaam in de zin van artikel 28, lid 2, van verordening (EG) nr. 1924/2006 van 20 december 2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen, zoals gewijzigd bij verordening (EU) nr. 116/2010 van de Commissie van 9 februari 2010, ook een commerciële mededeling op de verpakking van het product?

3) Moet de overgangsbepaling van artikel 28, lid 2, van verordening (EG) nr. 1924/2006 van 20 december 2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen, zoals gewijzigd bij verordening (EU) nr. 116/2010 van de Commissie van 9 februari 2010, aldus worden uitgelegd dat zij verwijst naar levensmiddelen (zonder onderscheid) die bestonden vóór 1 januari 2005 of dat zij verwijst naar levensmiddelen waaraan een handelsmerk of merknaam was verbonden en die in die vorm bestonden voor die datum?

 

HvJ EU 18 juli 2013, zaak C-265/12 (Citroën Belux) - dossier
Prejudiciële vragen gesteld door het Hof van beroep te Brussel, België.
Uitlegging van artikel 56 VWEU en artikel 3, lid 9, van Richtlijn oneerlijke handelspraktijken. Nationale regeling inzake consumentenbescherming die, onder voorbehoud van limitatief opgesomde uitzonderingen, op algemene wijze elk gezamenlijk aanbod bestaande uit ten minste één financiële dienst verbiedt.

Het Hof verklaart voor recht:

Artikel 3, lid 9, van de [richtlijn oneerlijke handelspraktijken], en artikel 56 VWEU moeten aldus worden uitgelegd dat zij zich niet verzetten tegen een bepaling van een lidstaat als die welke in het hoofdgeding aan de orde is, die – onder voorbehoud van in de nationale wettelijke regeling limitatief opgesomde gevallen – gezamenlijke aanbiedingen aan de consument waarvan minstens één bestanddeel een financiële dienst is, op algemene wijze verbiedt.

Prejudiciële vragen:
Moet artikel 3.9 van richtlijn 2005/29/EG2 zo worden uitgelegd dat het zich verzet tegen een bepaling, zoals artikel 72 WMPC, die - onder voorbehoud van de limitatief in de wet opgesomde gevallen - op algemene wijze elk gezamenlijk aanbod aan de consument verbiedt zodra minstens één bestanddeel een financiële dienst uitmaakt?

Moet artikel 56 VWEU, betreffende de vrijheid van dienstverlening, zo worden uitgelegd dat het zich verzet tegen een bepaling, zoals artikel 72 WMPC, die - onder voorbehoud van de limitatief in de wet opgesomde gevallen - op algemene wijze elk gezamenlijk aanbod aan de consument verbiedt zodra minstens één bestanddeel een financiële dienst uitmaakt?