Radiospot over koeien van Wakker Dier is geen opruiing

RCC 12 juli 2023, RB 3778; 2023/00254/B (Klager tegen Wakker Dier) Klager is van mening dat een radiospot van Wakker Dier, een bekende dierenwelzijnsorganisatie, een poging is tot opzettelijke opruiing van publiek tegen melkveehouders. Het betreft een voice-over waarin het publiek wordt opgeroepen om te gaan "koekeloeren": het leed van melkkoeien signaleren. In verschillende varianten van de spot wordt uitgelegd welke omstandigheden duiden op dierenleed. Volgens klager moedigt de oproep mensen die hiertoe niet bekwaam zijn aan om te oordelen over de gezondheid van een koe. Wakker Dier voert redenen aan waarom ze de hiervoor genoemde omstandigheden in de campagne verwerkt hebben. Daarnaast geeft zij klaagster gelijk en kunnen leken inderdaad niet daadwerkelijk oordelen over de gezondheid van een koe. Hiervoor is de campagne dan ook niet bedoeld. Het gaat namelijk om het bewust(er) maken van het publiek over leed bij koeien. 

De Commissie is van oordeel dat voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk is dat de uiting strekt to bewustwording, en dit geen oproep is om iemands eigendom (een koe) in de gaten te gaan houden. Daar komt bij dat Wakker Dier volgens de Commissie niet buiten de grenzen van de ruime vrijheid van meningsuiting is getreden. De klacht wordt afgewezen. 

3.  In het onderhavige geval is dat naar het oordeel van de Commissie niet het geval. De ruime vrijheid van meningsuiting laat een eenzijdige benadering in reclame toe. Op basis van de in de klacht aangevoerde gronden kan niet worden gezegd dat de uiting feitelijk onjuist is. Wakker Dier heeft gemotiveerd gesteld dat de bestreden uiting een bewustwordingscampagne betreft voor consumenten, om een (meer) volledig beeld te krijgen van de zuivelindustrie. Naar het oordeel van de Commissie is de wijze waarop Wakker Dier invulling geeft aan die bewustwordingscampagne toelaatbaar, ook indien melkveehouders zich direct of indirect door die campagne aangesproken kunnen voelen. Duidelijk is dat Wakker Dier als belangengroepering een eigen mening verkondigt over het welzijn van melkkoeien in het algemeen en, meer in het bijzonder, over ziektes waaraan deze dieren volgens haar kunnen lijden als gevolg van de melkproductie. Dit valt onder de vrijheid van meningsuiting. In de uiting ligt naar het oordeel van de Commissie voorts niet de suggestie besloten dat het de consument vrij zou staan om op basis van het herkennen van de welzijnsproblemen daadwerkelijk actie te ondernemen, bijvoorbeeld richting melkveehouders, noch wordt daarin aangezet tot het schenden van privacy of het zonder toestemming betreden van het erf van melkveehouders.