HvJ EU 7 september 2016, IEFbe 1916; IT 2125; RB 2773; ECLI:EU:C:2016:633; C-310/15 (Deroo-Blanquart tegen Sony) Koppelverkoop. Oneerlijke handelspraktijk. Verzoeker Vincent Deroo-Blanquart koopt in december 2008 een computer met voorgeïnstalleerde software bij verweerster Sony France (nu Sony Europe). Hij vraagt verweerster tevergeefs terugbetaling van de kosten van de meegeleverde software en begint een procedure. Hij stelt dat dit verboden koppelverkoop is, een oneerlijke handelspraktijk. HvJ EU: Een handelspraktijk bestaande in de verkoop van een computer met voorgeïnstalleerde software zonder de mogelijkheid voor de consument om hetzelfde model computer zonder voorgeïnstalleerde software te kopen, vormt als zodanig geen oneerlijke handelspraktijk:

1) Een handelspraktijk bestaande in de verkoop van een computer met voorgeïnstalleerde software zonder de mogelijkheid voor de consument om hetzelfde model computer zonder voorgeïnstalleerde software te kopen, vormt als zodanig geen oneerlijke handelspraktijk in de zin van artikel 5, lid 2, van richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt en tot wijziging van richtlijn 84/450/EEG van de Raad, richtlijnen 97/7/EG, 98/27/EG en 2002/65/EG van het Europees Parlement en de Raad en van verordening (EG) nr. 2006/2004 van het Europees Parlement en de Raad („richtlijn oneerlijke handelspraktijken”), tenzij een dergelijke praktijk in strijd zou zijn met de vereisten van professionele toewijding en het economische gedrag van de gemiddelde consument met betrekking tot dat product wezenlijk verstoort of kan verstoren, wat aan de nationale rechter toekomt om te beoordelen rekening houdend met de bijzondere omstandigheden van het hoofdgeding.

2) In het kader van een gezamenlijk aanbod bestaande in de verkoop van een computer met voorgeïnstalleerde software, vormt het ontbreken van een prijsaanduiding voor elk van de voorgeïnstalleerde softwareprogramma’s geen misleidende handelspraktijk in de zin van artikel 5, lid 4, onder a), en artikel 7 van richtlijn 2005/29.

Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba 24 augustus 2016, IEF 16218; ECLI:NL:OGEAA:2016:540 (TELEARUBA N.V. tegen h.o.d.n.) Reclame. Bewijslevering. Het gaat in deze zaak om een overeenkomsten van opdracht bestaande uit het uitzenden van tv-programma’s en/of reclameboodschappen. TeleAruba stelt dat zij namens de gedaagde door derde en TeleAruba gesloten overeenkomsten van opdracht diensten heeft verleend voor gedaagde, bestaande uit het uitzenden van tv-programma’s en/of reclameboodschappen en dat de gedaagde uit dien hoofde het in de hoofdsom gevorderde bedrag verschuldigd is aan TeleAruba. Het Gerecht stelt TeleAruba in de gelegenheid om hetgeen zij vooropgesteld hebben te bewijzen.

Vz. RCC 16 augustus 2016, RB 2771 en IEF 16218; Dossiernr: 2016/00569 (Dinoplaatjes bijbelse brief) Vrijblijvend advies. Reclame-uiting. Onrechtmatige daad. Het betreft een brief die was gevoegd bij de kaartjes waarin onder meer staat: “We zijn erg dankbaar dat u wilt meewerken om een duidelijke, Bijbelse visie op dinosauriërs en de schepping bij kinderen te maken. De kaartjes kunt u uitdelen als u de Albert Heijn bezoekt en kinderen bij de uitgang u vragen of u dinoplaatjes heeft. Onderaan de brief prijst adverteerder zich aan als instituut op het terrein van het geloof. 
De klacht: Het zoontje van klaagster kwam thuis met een envelop met valse dinoplaatjes die moesten doorgaan voor dinoplaatjes van de Albert Heijn. In de envelop zat een instructie om die plaatjes aan jonge kinderen uit te delen. Onder de vlag van een Albert Heijn actie worden kinderen bewust benaderd en gerekruteerd voor het geloof. Dit is een kwalijke zaak. De voorzitter acht het onaanvaardbaar om op deze wijze in de brief op te roepen tot een benadering van kinderen die in feite erop is gericht buiten hun ouders om een bepaald denkbeeld bij hen aan te prijzen.

RCC 17 augustus 2016, RB 2770; Dossiernr: 2016/00499 (Advertentie gratis installatie cv ketel) Aanbeveling. Misleidende reclame. Het betreft een banner van adverteerder op de website www.marktplaats.nl waarin staat: “Remeha avanta cw5 + gratis install… > [link] (…)” De klacht: Klager heeft op marktplaats gezocht naar een nieuwe cv ketel. Vervolgens krijgt hij steeds pop ups (in de vorm van een banner) van adverteerder. Hierin wordt gesuggereerd dat de installatie van een nieuwe cv ketel gratis is, terwijl op de website van adverteerder staat dat hiervoor € 430,- dient te worden voldaan.

RCC 17 augustus 2016, RB 2768 en LS&R 1363; Dossiernr: 2016/00571 (NutriBullet blender) Gedeeltelijke aanbeveling. Misleidende reclame. Het betreft een reclame-uiting waarin een blender gepresenteerd wordt alsof het gewoon voedsel in ‘superfood' omzet en speciaal ontworpen is om celwanden van voedsel te verpulveren waardoor voedingsstoffen vrij komen. In de infomercial vertelt een kankerpatiënt over haar ervaringen met de NutriBullet: “Helaas bleek ik kanker te hebben (…) Maar als je die pruik dan afzet en het resultaat van de chemo ziet, is dat heel moeilijk te verwerken. Ik was zo blij. Toen ik het effect voelde van die tweede NutriBlast was ik door het dolle heen van vreugde.”
De klacht: Dat de NutriBullet fruit (en dergelijke) op celniveau “opbreekt”, is volkomen onzin. De uiting is op dat punt misleidend. Door het tonen van een kankerpatiënt in de infomercial, die vertelt over haar ervaringen met de NutriBullet, wordt bovendien de indruk gewekt dat dit apparaat bijdraagt aan de genezing van kanker.

Vz. RCC 16 juni 2016, RB 2768; Dossiernr: 2016/00319 (KPN erotiek videotheek) Toewijzing. Reclame-uiting. Mediadienst. Erotische beelden. Het betreft een foto van een liggende, grotendeels naakte vrouw die van onderaf is gefotografeerd terwijl zij haar benen spreidt. Haar geslachtsdelen zijn prominent in beeld. Deze foto is te zien als onderdeel van het submenu ‘Erotiek’ van de ‘Videotheek’ van het KPN Interactieve TV menu.
De klacht: Klaagster stelt dat onder het genre erotiek allemaal seksuele afbeeldingen zijn te zien van geslachtsdelen in alle denkbare posities. Dit laat niets aan de fantasie over en kan gewoon door de kinderen van klaagster van 8 en 12 jaar bekeken worden. Adverteerder zegt in reactie op klachten alleen maar dat “het niet zo snel te regelen is”. De voorzitter oordeelt dat adverteerder onvoldoende maatregelen heeft getroffen om een confrontatie met jonge personen te voorkomen.

RCC 15 augustus 2016, RB 2767; Dossiernr: 2016/00373 (ongevraagde reclame i.s.m. code email) Toewijzing. Reclame. Digitale marketing. De klacht: Klager maakt bezwaar tegen het feit dat hij reclame per e-mail (een nieuwsbrief) van afzender heeft ontvangen. Klager stelt dat hij geen ‘actieve toestemming’ heeft gegeven voor het per e-mail verzenden van ‘commerciële nieuwsbrieven’ aan hem.
Kern van het inhoudelijke geschil van partijen is de vraag of afzender aan klager reclame via e-mail mocht toezenden. Nu afzender hiertegenover op geen enkele wijze bewijs heeft aangedragen waaruit blijkt dat klager de vereiste toestemming heeft verleend, oordeelt de Commissie dat niet is komen vast te staan dat afzender aan klager reclame via e-mail mocht toezenden. Hieruit volgt dat afzender in strijd met artikel 1.3.a Code e-mail heeft gehandeld. De klacht is derhalve gegrond.

RCC 15 juli 2016, RB 2766; Dossiernr:2016/00507 (Specsavers commercial) Afwijzing. Reclame-uiting. Racisme. Het betreft de televisiecommercial ‘Zeemeeuw’ van Specsavers. In de commercial is een beachvolleybalwedstrijd te zien. Een man springt op om een bal te smashen, waarbij hij in plaats van de bal een overvliegende meeuw lijkt te raken. Deze man, die een donkere huidskleur heeft, viert de klap alsof hij een punt heeft gescoord. De overige spelers zien dit verbaasd aan. De meeuw zit aanvankelijk wat versuft op het zand. Nadat in beeld en gesproken tekst de aanbieding van adverteerder (2e bril gratis) is toegelicht, is te zien dat de meeuw wegvliegt en daarbij poept op de betreffende man, waardoor een witte vlek op zijn schouder ontstaat. De commercial wordt afgesloten met de mededeling: “Was nou maar naar Specsavers gegaan!”
De klacht: Klaagster stelt dat de commercial stigmatiserend, racistisch en onnodig kwetsend is door de daarin bij kijkers (veelal onbewust) gewekte suggestie van een zwarte man in een domme rol die wordt ondergepoept door een meeuw. Stigmatiserende beeldvorming, ook als die als grapje wordt gepresenteerd, is fnuikend en moet daarom worden vermeden. Het geheel van details en effecten komt op klaagster over als discriminerend, racistisch en totaal ongepast.

Vz. RCC 3 augustus 2016, RB 2765; Dossiernr: 2016/00334 (Nationale Postcode Loterij - fieldmarketeer)
Afwijzing. Fieldmarketing. Klager stelt dat hij in Zwolle op straat werd aangesproken door twee dames die begonnen met het stellen van een vraag in plaats van te zeggen wat het doel van het gesprek zou zijn. Dit is in strijd met artikel 2 lid 1 Reclamecode voor Fieldmarketing (RFM). Er stonden geen namen op hun jassen en zij wilden zich desgevraagd ook niet legitimeren en gingen een teamleider bellen. Men vertelde aan klager dat hij moest blijven staan. Hij was daarvan niet gediend en liep verder. Later kwam de teamleider en nog een persoon erbij die aan klager vertelden dat hij de RFM moest uitleggen, hetgeen klager weigerde. Klager stelt dat niet is voldaan aan artikel 4 onder c RFM omdat sprake is van een agressieve vorm van benadering. Hij werd meermalen benaderd terwijl hij te kennen had gegeven verder te gaan, waarbij klager tegenover vier personen kwam te staan. Daarbij is de benadering niet gestaakt. Klager heeft zich over het voorgaande beklaagd bij adverteerder, maar kreeg hierop geen inhoudelijke reactie.

Recent heeft de Reclame Code Commissie ("RCC") van de Stichting Reclame Code voor het eerst uitspraak gedaan over een klacht met betrekking tot fieldmarketing. De klacht en de uitspraak zijn gebaseerd op de Reclame Code voor Fieldmarketing ("RFM"). Deze code is in werking getreden op 1 januari 2016 en maakt onderdeel uit van de Nederlandse Reclame Code.

Wat is fieldmarketing? Fieldmarketing is het planmatig en systematisch aanprijzen van goederen, diensten of denkbeelden buiten de eigen verkoopruimte, in de openbare ruimte of aan huis (Door2Door). Fieldmarketing omvat presentatie, promotie, activatie en directe verkoop "van een standaard niet op de individuele ontvanger toegespitste inhoud". Gedacht kan daarbij worden aan het in een winkelstraat aan winkelend publiek trachten te verkopen van een abonnement op een krant of het aan de deur proberen consumenten te laten overstappen op een andere energieleverancier. De RFM reguleert deze vorm van marketing.