Een nieuwe code is van kracht, en wel met terugwerkende kracht tot 1 februari 2010. De code is op het punt van voedselreclame aangescherpt. De een vindt het niet nodig, de ander vindt het niet vergaand genoeg. De Consumentenbond weigert bijvoorbeeld op grond van een te soepele regeling de code te tekenen. Een tussenoplossing is desondanks tot stand gekomen welke wettelijke verboden dient tegen te houden.

Wat is veranderd?

Allereerst mag geen reclame meer worden gemaakt die gericht is op kinderen onder de zeven jaar. Zelfs als meer dan 25% van de kijkers, luisteraars of lezers van een op volwassen gerichte tv-zender, radiozender of tijdschrift bestaat uit kinderen onder de zeven jaar is voedselreclame verboden. Verder mag geen enkele voedselreclame, dus ongeacht de doelgroep, in een naschoolse opvang, peuterspeelzaal en kinderdagverblijf zichtbaar zijn. Indien een of meer van deze regels lijkt of lijken te zijn overtreden is het aan de klager om d.m.v. een algemeen in de markt geaccepteerd bereikonderzoek de overtreding aan te tonen. De verweerder behoort daaropvolgend de bereikcijfers te overhandigen.

Een paar grote jongens onder de voedselfabrikanten hanteren hun eigen beleid. Ook dat beleid is op vrijwillige basis gesloten. Het gaat hier om o.a. Coca Cola, Burger King, Mars, Danone, Ferrero, Pepsi, Unilever en Kellog. Zij adverteren slechts dan indien de doelgroep 12 jaar of ouder is. Dit is anders als het gaat om een door voedingsdeskundigen als verantwoord aangemerkt product.

(bron: Hoogenraad & Haak)

Uitspraak van de Reclame Code Commissie, 5 januari 2010, dossier 2009/00849

Onlangs had de 'NS Reizigers' een tv-commercial laten uitzenden. De commercial had tot doel het gebruikmaken van de trein door zakelijke reizigers aan te sporen. In de spot werden 3 voorbeelden gegeven waarin personen door niet gebruik te maken van de trein telkens te laat op de plaats van bestemming verschenen. Dit werd afgesloten met de voice-over:

'Wie op tijd wil zijn, vertrouwt op de trein, Ga Mee.'

Een boze en ervaren reiziger, die regelmatig vertraging had opgelopen door van de trein gebruik gemaakt te hebben, diende een klacht in bij de Reclame Code Commissie (RCC). Volgens hem kwam de trein niet altijd op tijd. Dat werd echter wel gesuggereerd. De NS was daarentegen niet van mening dat zij met deze slogan de indruk zou hebben gewekt dat de trein altijd op tijd zou zijn gekomen.

De RCC hakte de knoop door met als conclusie dat de slogan te absoluut geformuleerd was. Dit was mede toe te schrijven aan de inhoud van de gehele commercial waarvan de slogan deel uit maakte. Door te visualiseren dat personen middels andere soorten personenvervoer telkens te laat zouden komen, toch niet met de trein, ging de commercial verder dan enkel te beweren dat de trein een betrouwbaar vervoermiddel zou zijn. De commercial wekte namelijk de suggestie dat de trein het meest betrouwbare vervoermiddel zou zijn, waardoor men de trein diende te kiezen boven een ander middel. Zakelijke reizigers werden daardoor bewogen een transactie af te sluiten die zij anders niet hadden gedaan. De reclame was dientengevolge misleidend.

Lees hier de hele uitspraak.

(bron: Hoogenraad & Haak)

Uitspraak van de Reclame Code Commissie, 5 januari 2010, dossier 2009/00849

Onlangs had de 'NS Reizigers' een tv-commercial laten uitzenden. De commercial had tot doel het gebruikmaken van de trein door zakelijke reizigers aan te sporen. In de spot werden 3 voorbeelden gegeven waarin personen door niet gebruik te maken van de trein telkens te laat op de plaats van bestemming verschenen. Dit werd afgesloten met de voice-over:

'Wie op tijd wil zijn, vertrouwt op de trein, Ga Mee.'

Een boze en ervaren reiziger, die regelmatig vertraging had opgelopen door van de trein gebruik gemaakt te hebben, diende een klacht in bij de Reclame Code Commissie (RCC). Volgens hem kwam de trein niet altijd op tijd. Dat werd echter wel gesuggereerd. De NS was daarentegen niet van mening dat zij met deze slogan de indruk zou hebben gewekt dat de trein altijd op tijd zou zijn gekomen.

De RCC hakte de knoop door met als conclusie dat de slogan te absoluut geformuleerd was. Dit was mede toe te schrijven aan de inhoud van de gehele commercial waarvan de slogan deel uit maakte. Door te visualiseren dat personen middels andere soorten personenvervoer telkens te laat zouden komen, toch niet met de trein, ging de commercial verder dan enkel te beweren dat de trein een betrouwbaar vervoermiddel zou zijn. De commercial wekte namelijk de suggestie dat de trein het meest betrouwbare vervoermiddel zou zijn, waardoor men de trein diende te kiezen boven een ander middel. Zakelijke reizigers werden daardoor bewogen een transactie af te sluiten die zij anders niet hadden gedaan. De reclame was dientengevolge misleidend.

Lees hier de hele uitspraak.

(bron: Hoogenraad & Haak)

Uitspraak van de Reclame Code Commissie, 28 januari 2010, dossier 2009/00845, Arents (namens de Vereniging voor Mensen met Constitutioneel Eczeem) tegen Instituut voor de Nederlandse Perscommunicatie en Lifestream Pharma N.V.

In deze zaak ging het om een artikel in het weekblad 'Stedendriehoek.' Daarin werd een artikel opgenomen met als titel 'Aangeboren eczeem veilig te behandelen'. Het artikel was geschreven door I. Knottnerus, arts, wat ook op deze wijze werd vermeld. Anders dan de titel deed geloven ging het in dit artikel niet om een algemene uiteenzetting van het behandelen van eczeem, maar was het gebaseerd op de werking van slechts een bepaald product.

De Reclame Code Commissie stelde allereerst vast dat ondanks het in beginsel redactionele karakter van het artikel het hier ging om reclame. Reclame moet als zodanig herkenbaar zijn, dat hier niet het geval was. Immers het leek alsof het om een redactioneel artikel ging bestaande uit algemene informatie omtrent de behandeling van eczeem die uitsluitend afkomstig zou zijn geweest van de schrijvende arts.

Voorst concludeerde de RCC dat de verweerders onjuiste informatie hebben verschaft. Met betrekking tot de zonder rechtvaardiging opgenomen uitingen, te weten ' de hormoontherapie is eigenlijk heel slecht vanwege allerlei bijwerking' en 'de bijwerking van de therapie kunnen nog veel gemener zijn', was de RCC ook van mening dat de advertentie angstgevoelens zou hebben gewekt .

Lees hier de hele uitspraak.

(bron: Hoogenraad & Haak)

Uitspraak van de Reclame Code Commissie, 5 januari 2010, dossier 2009/00786

Stel je zit in een ouderraad en ontvangt per post een gekopieerde maar van oorsprong met hand de geschreven brief die aan de ouderraad is gericht en met enkel een voornaam (plus de naam van het kind) is ondertekend. De tekst is gericht aan 'ons'. Ga jij er dan vanuit dat je reclame ontvangt?

In de brief staat het volgende geschreven:

'Beste ouderraad,

Is deze actie niks voor ons? Creatief, leuk en leerzaam en interessant voor de schoolkas! Een nichten van mij verkocht setjes kaarten van haar eigen tekening. Alle kinderen van haar school hadden een tekening gemaakt en daarvan zijn kerstkaarten gedrukt. De kinderen verkochten die en op ieder setje verdiende de school € 2,-. Ze hielden er ruim 2500 euro aan over! Wat niet verkocht was, werd gewoon weer opgehaald en hoefde ze niet te betalen. Dus: tekenen, van ieder kind kerstkaarten krijgen zonder risico voor school! De actie is tot in de puntjes verzorgd, zelfs het tekenpapier enz., wordt gratis toegestuurd! Kijk maar eens op www.schoolkaarten.nl/2009 daar lees je meer. Het lijkt me echt iets voor ons als kerstactie. Tenminste wat anders dan statiegeldflessen inzamelen. Hiermee maken we gebruik van de creativiteit van de kinderen. Mooi toch! Mij lijkt het in ieder geval hartstikke leuk om dit jaar kerstaarten te versturen van mijn eigen kind!

Groetjes en succes er mee.
Hans (vader van Thomas).'

Een lid van een oudderraad, die deze brief had ontvangen, had een klacht ingediend bij de Reclame Code Commissie (RCC). De klacht werd deels toegewezen. De eerste toegewezen klacht was gebaseerd op het feit dat de adverteerder zich als ouder voordeed. De tweede toegewezen klacht richtte zich tegen de omstandigheid dat niet voldoende duidelijk werd gemaakt dat het het om een commercieel bedrijf ging. De RCC beoordeelde deze klachten aan de hand van Art. 11.1 Nederlandse Reclame Code (NRC), resp. Art. 2 Code Brievenbusreclame (CBR). Op grond van de toon, de inhoud en de opmaak van de brief was het adverterende karakter niet als zodanig herkenbaar. De reclame was verpakt als zijnde een goed bedoeld advies van een betrokken ouder. De RCC voegde aan de klacht nog toe dat de adverteerder zich op geen enkele wijze in de brief identificeerde.

Lees hier de hele uitspraak.

(bron: Hoogenraad & Haak)

In de ‘Financiële Telegraaf’ werd op 4 juli 2009 een advertentie geplaatst waarin werd gesuggereerd dat financieel sterke gerechtsdeurwaarders van Nederland aangesloten zouden zijn bij de Stichting Garantiefonds Gerechtsdeurwaarders. Onder de tekst werden tien van zulke gerechtsdeurwaarders genoemd. De klacht, welke gegrond werd verklaard, verzette zich daartegen met de stelling dat ook andere niet aan de stichting aangesloten gerechtsdeurwaarders sterk kunnen zijn. Hier komt nog bij dat de tekst ging om een onbetrouwbare deurwaarder die 1,4 miljoen euro heeft verduisterd. Volgens de Reclame Code Commissie is de eerste uitspraak in het licht van de gehele uiting te absoluut en onduidelijk. De reclame is daarom o.a. als misleidend aan te merken. Anders dan gesteld is de uiting niet in strijd met de waarheid. Met betrekking tot de overige punten is de klacht overigens afgewezen.

Lees hier de hele uitspraak.

(bron: Hoogenraad & Haak)

Uitspraak van de Reclame Code Commissie, 10 februari 2010, dossier 2009/00870

Heb je het ook gezien, de ‘Start Smoking’ campagne? Suit Supply had recentelijk o.a. in de ‘Spits’ reclame gemaakt d.m.v. een advertentie waarop een rokende man te zien was. Qua tekst werden op verschillende plaatsen van de advertentie ‘Start smoking’, ‘www.startsmoking.nl’, ‘Suit Supply’ en ‘ Shirt + Bow tie = € 299’ vermeld.

Volgens klager maakte Suit Supply hiermee op een ontoelaatbare wijze gebruik van de anti-rook campagne. Dat zou wederom leiden tot afbreuk van dezelfde campagne en zo tot de omstandigheid dat minder mensen zouden gaan stoppen of juist (weer) zouden gaan beginnen met roken.

Suit Supply verweerde zich met de stelling dat zij geen enkele relatie met tabaksfabrikanten had. Het ging slechts om een verwijzing met een knipoogje naar de geschiedenis van de smoking. Blijkbaar werd de smoking gedragen met als doel de rook niet in de nette kleding te laten trekken. ‘Start smoking’ moest dus niet vertaald worden met ‘begin met het roken van sigaretten’ maar met ‘begin met het dragen van een smoking.’

De Reclame Code Commissie kon deze redenering goed inzien en concludeerde daarom ook dat dit een voorbeeld was van een parodie die de consument ook als zodanig kon herkennen. Suit Supply had in de advertentie voldoende duidelijk gemaakt dat deze niet voor tabaksproducten bedoeld was, maar voor kleding. De klacht werd daarom ook afgewezen.

Lees hier de hele uitspraak.

(bron: Hoogenraad & Haak Advocaten)

Uitspraak van de Reclame Code Commissie, 10 februari 2010, dossier 2009/00871 (Met dank aan Ebba Hoogenraad en Kim Braber, Hoogenraad & Haak Advocaten)

Wie de laatste tijd tv heeft gekeken zal de reclame van Strongbow Gold niet zijn ontgaan. Twee mannen bestellen Strongbow Gold Cider. Na een slok genomen te hebben uiten zijn een lang aanhoudende ‘aaaaahhhhhhhhhhhhhh’. De kreet van de naast hen staande bierdrinker is beduidend korter. De scene wordt opgevolgd door de volgende voice-over:  

‘Probeer nu Strongbow Gold, een sterk verfrissende cideraaaaaaahhhhhhhhhh.’

STAP, het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid, had na het zien van de reclame even het ‘van Dalen’ woordenboek erbij gepakt. Volgens de ‘van Dalen’ impliceert verfrissen dat het drankje een verfrissend of verkwikkend effect op de drinker heeft. Volgens STAP is dit in strijd met art. 6 van de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken (RVA) welke voorschrijft dat in een reclame niet de indruk gewekt mag worden dat alcoholhoudende dranken de geestelijke of lichamelijke prestatie verbeteren. Verfrissend zou die indruk  wel wekken. Daarvoor verwijzen zij in hun stelling naar een uitspraak van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven waarin de slagzin ‘ontdek cider, ’t verfrist.’ ontoelaatbaar werd geacht.

De Reclame Code Commissie (RCC) volgt STAP niet maar neemt zich het verweer van Heineken ter harte. De eerdere klacht bij het College is niet gelijk aan de onderhavige klacht nu het destijds ging om een geprinte advertentie en het hier gaat om een tv-reclame. Bij tv-commercials moet rekening worden gehouden met inhoud en de context van de film. In dit geval werd door de ‘aaaaaahhhhh’ kreet weliswaar duidelijk gemaakt dat de heren het drankje als verfrissend ervaren toch gedroegen zij zich achteraf geestelijk en lichamelijk niet beter dan voor het nemen van een slokje.  Daarmee is niet voldaan aan de eis van Art. 6 RVA.

Voorts stelde klager dat de verplichte slogan ‘Alcohol onder 16, natuurlijk niet..’ onvoldoende herkenbaar in beeld werd gebracht. De slogan was met witte letters zichtbaar gemaakt op de houten rand van de bar waar de mannen het drankje bestelden. Anders dan de STAP oordeelde de RCC dat dit wel voldoende duidelijk is geweest.

Lees hier de hele uitspraak.

Als wij producten willen hebben dan is het inmiddels heel gewoon om deze ook onmiddellijk te kopen. Even snel een verkoper via internet zoeken, betalen via Internet Bankieren, Ideal, Paypal, Creditcard etc. en wachten totdat het pakketje arriveert. De koop op afstand maakt handelen soms zelfs voor volwassenen iets te gemakkelijk. Gelukkig zijn al deze betalingsmethoden gebonden aan een fysiek afgesloten rekening die uitsluitend aan meerderjarigen ter beschikking wordt gesteld.  Toch die zekerheid lijkt enigszins verleden tijd te zijn. Kopen via internet kan nu ook met een ‘Kwedit Promise’.

Tijdens de transactie maakt men een belofte om achteraf te betalen. De betaling kan op verschillende manieren, waaronder ook met een aantal van bovengenoemde betalingssystemen. Men kan echter ook cash betalen. ‘Kwedit.com’, de aanbieder van de ‘Kwedit Promise’, introduceert een verzendmethode waardoor contant geld veilig kan worden opgestuurd. Het is binnenkort ook mogelijk, en geheel nieuw, om de belofte te koppelen aan een barcode, deze uit te printen, bij een gewone supermarkt te laten scannen en, net zoals alle andere boodschappen, aan de kassa te betalen.  

Een betalingspas wordt overbodig en zo ook de leeftijdsgrens. Minderjarigen kunnen gemakkelijk via een muisklik goederen kopen indien betaling via ‘Kwedit.com’ mogelijk wordt gemaakt. Een voorbeeld daarvan is het spel ‘FooPets’ waarin men gratis virtuele, aandoenlijke huisdieren kan adopteren, dat ‘echte wezens zijn, die op het internet leven’! Het verzorgen van het diertje is ‘essentieel’, toch niet kosteloos. Een ‘Purina’ hondentas kost maar liefst pond 40 en bestaat uiteindelijk uit een foto van de ‘Purina’ verpakking. Amerikaanse vrienden kunnen een ‘bungalow rustique’ kopen voor slechs $333.

De gemiddelde gebruiker van’ FooPets’ is een 12 tot 14 jaar oud meisje. Voor de spelaanbieder is het risico dat een minderjarige uiteindelijk niet zal betalen zo goed als nihil nu virtuele goederen in principe weinig tot geen productiekosten opleveren. Andersom stijgt het kweditlimiet van de gebruiker als degene wel voldoet aan zijn belofte. Door zijn gebruiksvriendelijkheid is succes van Kwedit derhalve buitengewoon groot. Men kan daarom in de toekomst wel verwachten dat dit een algemeen erkende betalingsmethode zal worden waarmee zowel digitale als ook echte goederen aangeschaft kunnen worden, onafhankelijk van de leeftijd. Tenminste voorlopig nog.

(bron: Randall Stross, New York Times)

Uitspraak van de Reclame Code Commissie, 8 Januari 2010, Dossier 2009/00869 (Met dank aan Willem Leppink, Ploum Lodder Princen | Advocaten, Notarissen)

'Nu sprake is van een kwetsbare doelgroep die op een zeer alarmerende en indringende wijze wordt benaderd, ziet de Commissie aanleiding de uitspraak onder de aandacht van een breed publiek te brengen.' aldus de Reclame Code Commissie.

‘Hoe meer wielen, hoe beter’ willen de adverteerders met de reclamecampagne voor scootmobielers blijkbaar zeggen. Met vijf wielen val je immers niet zo gemakkelijk om als met drie of vier. Dat daardoor rijden met minder dan vijf gevaarlijk is en ook gevaarlijker wordt is echter te kort door de bocht geredeneerd. Volgens de Commissie Reclame Code is de reclame genuanceerd genoeg nog cijfermatig juist. Daaruit volgt wederom dat onterecht gesuggereerd wordt dat alleen scootmobielen met vijf wielen veilig zijn. De reclame is daarom misleidend. Dat deze boodschap tevens als waarschuwing is verpakt wekt bij de betrokken consument daarnaast onnodig angstgevoelens op.

Lees hier de hele uitspraak.