Misleidende en vergelijkende reclame  

Rb. Zeeland-West-Brabant 25 april 2023, RB 3757 (Bak-Kus tegen Cleanprofs) De voorzieningenrechter heeft uitspraak gedaan in een kort geding tussen Cleanprofs en Bak-Kus. Cleanprofs is een bedrijf dat vuil- en afvalcontainers door heel Nederland reinigt en ongeveer 70.000 klanten heeft. Bak-Kus is een nieuw bedrijf die hetzelfde doet in de regio Breda en heeft ongeveer 1.200 klanten. 

CGR 14 september 2022, IEF 20999, RB 3707, LS&R 2112; (Novartis tegen Pfizer) Novartis en Pfizer zijn ondernemingen die zich bezighouden met de productie, verhandeling en distributie van geneesmiddelen. Pfizer brengt in Nederland het UR-geneesmiddel ‘Ibrance’ op de markt en maakt reclame voor dit product. Novartis meent dat deze reclame misleidend is omdat de reclame van Pfizer de verwachting schept dat er een langere overall survival kan worden bereikt. Uit aangetoonde werkzaamheid van het medicijn kan niet worden afgeleid dat de behandeling daadwerkelijk resulteert in een langere overall survival. De Codecommissie verklaart de klacht van Novartis ongegrond, onder meer omdat oncologen niet misleid worden door de reclame van Pfizer.

Rb. Den Haag 3 augustus 2022, IEF 20870, RB 3680; C/09/587050 / HA ZA 20-79 (Van Doremaele en GTL tegen Eurochampignon) Het betreft een geschil tussen partijen die actief zijn in de installatietechniek gericht op paddenstoelenteelt. Beide partijen bieden zogenaamde kantelbare champignon kweekstellingen aan. Gedaagde, Eurochampignon, heeft zich vanaf het najaar van 2018 op het standpunt gesteld dat eiseressen (Van Doremaele en GTL) inbreuk maakten op aan Eurochampignon toekomende octrooirechten, waaronder het octrooi NL 399. Eiseressen meende dat (1) de octrooien waarmee Eurochampignon in 2018 schermde niet nieuw en inventief waren, en (2) dat eiseressen geen inbreuk maakten op enig octrooi van Eurochampignon. Ter onderbouwing van dit standpunt hebben eiseressen Eurochampignon reeds in het najaar van 2018 gewezen op eerdere publicaties waarin de kanteltechniek reeds beschreven was. Desondanks heeft Eurochampignon besloten om richting verschillende marktpartijen – waaronder aan (potentiële) klanten van eiseressen – te communiceren dat de kantelstellingen van eiseressen “could constitute an infringement” op de octrooirechten van Eurochampignon. Eiseressen hebben in het voorjaar van 2019 een art. 84 ROW procedure gestart bij het OCNL ter verkrijging van een nietigheidsadvies voor het octrooi NL 399. Aanvankelijk resulteerde dit erin dat Eurochampignon gedeeltelijk afstand deed van het octrooi. Het wapperen met het octrooi richting marktpartijen ging evenwel onverminderd door. In juli 2019 heeft OCNL advies uitgebracht in de art. 84 ROW procedure en overwogen dat alle conclusies van NL 399 niet nieuw en/of niet inventief zijn. Daarna heeft Eurochampignon volledig afstand gedaan van het octrooi.

HR 15 juli 2022, RB 3679; ECLI:NL:HR:2022:1109 (Staatsloterij tegen verweerder) Verweerder (in cassatie) vorderde in eerste aanleg [RB 3138] en hoger beroep [RB 3398] een verklaring voor recht dat Staatsloterij onrechtmatig jegens hem had gehandeld door het doen van misleidende mededelingen. Hij vorderde vergoeding van de door hem geleden schade. De kantonrechter wees de vorderingen van verweerder af. Het hof vernietigde het vonnis van de kantonrechter en verklaarde voor recht dat de Staatsloterij onrechtmatig had gehandeld jegens verweerder. De Staatsloterij werd veroordeeld tot betaling van de door verweerder geleden schade. De Staatsloterij heeft cassatie ingesteld tegen het arrest van het hof. 

Rb. Amsterdam 1 juni 2022, IEF 20852, RB 3677; ECLI:NL:RBAMS:2022:3111 (Digital Revolution tegen Google c.s.) Digital Revolution (ook wel bekend als 123inkt) is een internetonderneming gespecialiseerd in de verkoop van printerbenodigdheden en kantoorartikelen. Google Ltd. en Google LLC worden samen aangeduid als Google c.s.. Google c.s. is houdster van domeinnamen waarop zij Google Shopping aanbiedt. Digital Revolution meende dat Media Concept zich met haar prijsbeleid schuldig maakte aan misleidende reclame, misleidende vergelijkende reclame en misleidende (oneerlijke) handelspraktijken. De voorzieningenrechter wees de vorderingen van Digital Revolution af. Het hof wees de vorderingen eveneens af en bekrachtigde het vonnis van de rechtbank [IEF 19027]. Ook de Hoge Raad heeft het beroep van Digital Revolution verworpen [IEF 20061]. Digital Revolution heeft een bodemprocedure aanhangig gemaakt tegen Media Concept [IEF 20756]. In die zaak heeft een rolvoeging plaatsgevonden met deze zaak tegen Google c.s.. De vorderingen tegen Google LLC zijn ingetrokken dus alleen de vorderingen tegen Google Ltd. zijn beoordeeld. De rechtbank oordeelt dat Google Ltd. haar eigen beleid niet schendt. Ook is de rechtbank van oordeel dat de advertentie van Media Concept niet kan worden aangemerkt als misleidende reclame of als ongeoorloofde vergelijkende reclame. Hierdoor wordt niet toegekomen aan de vraag of Google Ltd. op Google Shopping de vergelijking maakt, of dat Media Concept dat zelf doet. Google Ltd. heeft zich niet schuldig gemaakt aan misleidende reclame of ongeoorloofde vergelijkende reclame. Ook is niet komen vast te staan dat Google Ltd. onrechtmatig heeft gehandeld jegens Digital Revolution.

Vzr. Rb. Amsterdam 15 juli 2022, RB 3675; ECLI:NL:RBAMS:2022:4065 (Perfetti tegen Benbits) Perfetti is een producent van zoetwaren, suikerwerken en kauwgom. Benbits is producent van kauwgom. Perfetti heeft een klacht ingediend bij de Reclame Code Commissie (RCC). Zij stelt dat Benbits misleidende reclame maakt door gebruik van de termen ‘natuurlijke kauwgom’, ‘natuurlijke gombasis’, ‘plasticvrij’, ‘plantaardig’ en ‘natuurlijk afbreekbaar’. De RCC oordeelde dat Benbits inderdaad misleidende reclame heeft gemaakt door gebruik van de termen ‘natuurlijke gom’/natural gum’, ‘natuurlijke kauwgom’ en ‘natuurlijke gombasis’. Het College van Beroep (CvB) bevestigde de beslissing van de RCC. Het CvB oordeelde daarnaast dat ook de termen ‘plasticvrij’/’plasticfree’, ‘plantbased/plantaardig’ ‘bits of nature' en ‘natuurlijk afbreekbaar’ misleidend waren. Perfetti vordert onder meer dat de voorzieningenrechter Benbits verbiedt deze misleidende termen te gebruiken. Benbits heeft onderzoek laten doen naar de gombasis en eindproducten van Benbits. Perfetti had ook onderzoeken laten doen. Beide onderzoeken hebben een andere uitkomst. Perfetti en Benbits hebben over en weer kritiek op de manier waarop het door de ander ingeschakelde onderzoekslab onderzoek heeft gedaan. Er is dus een nadere opinie door een derde deskundige nodig. De voorzieningenrechter oordeelt dan ook dat er niet zonder meer kan worden geoordeeld dat de mededelingen van Benbits onjuist en daarmee misleidend zijn. Vooralsnog is er volgens de voorzieningenrechter door geen sprake van ongeoorloofde vergelijkende reclame en/of van oneerlijke handelspraktijken. De vorderingen van Perfetti worden afgewezen.

RCC 25 februari 2022, RB 3630; dossiernr. 2022/00047 (NHA) Verweerder geeft op haar website aan dat zij is erkend door het ministerie van onderwijs als opleider voor voortgezet onderwijs, terwijl dit volgens klager niet zo is. Hierdoor zou verweerder onjuiste informatie verschaffen. Voor de commissie is voldoende aannemelijk geworden dat de opleiding voortgezet onderwijs niet gelijk is aan het volgen van (thuis)onderwijs dat voorbereidt op staatsexamens. In de uitingen wordt gesproken over de opleiding voortgezet onderwijs, terwijl er sprake is van onderwijs dat ziet op (de voorbereiding op) staatsexamens. De gemiddelde consument kan hierdoor ertoe worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. De bestreden uitingen zijn daarom misleidend.

RCC CvB 3 november 2021, IEF 20363, RB 3571; 2021/00342 (Doosjevol blauwe bessen)  De klacht is gericht tegen de verpakking van “Doosjevol blauwe bessen” van het huismerk van Albert Heijn. Bij meting van twee exemplaren van het onderhavige product blijkt dat het doosje slechts voor 65% gevuld is. Om die reden acht geïntimeerde de vermelding “Doosjevol” misleidend. De Commissie heeft de klacht gegrond geacht omdat zowel op de voorzijde als de bovenzijde van het product: “Doosjevol blauwe bessen” staat, hierdoor wordt gesuggereerd en zal de gemiddelde consument ervan uitgaan dat het betreffende doosje “vol” is met blauwe bessen, temeer nu de verpakking ondoorzichtig is. De comissie oordeelt dat er sprake van misleidende voedselinformatie, waardoor de uiting oneerlijk is als bedoeld in artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en tevens in strijd is met artikel 7 lid 4 onder b van Verordening (EU) Nr. 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten, waardoor de uiting ook in strijd is met de wet als bedoeld in artikel 2 NRC. In appel komt Het College komt tot hetzelfde oordeel als de Commissie, er sprake is van misleidende voedselinformatie, waarbij de misleiding ziet op de hoeveelheid van het product. 

RCC 22 juli 2021, RB 3545; 2021/00229 (Klager tegen Toyota) In de televisiecommericals van de nieuwe Toyota Mirai wordt verkondigd dat de auto alleen water uitstoot en de lucht zuivert. Klager stelt dat de uitspraak dat auto's de lucht kunnen zuiveren misleidend is. Ondanks dat de aandrijving niet leidt tot afname van de luchtkwaliteit, kan dat niet gezegd worden voor algemeen autogebruik, ten gevolge van bandenslijtage en remslijtage. Toyota voert aan dat het voor de gemiddelde gebruiker duidelijk moet zijn dat het hier gaat om de directe uitstoot en niet het algemeen autogebruik. De Commissie gaat hier niet in mee, mede gelet op het feit dat in de reclame het thema 'schone lucht' de boventoon voert. De bestreden uiting wordt in strijd met artikel 2 MRC en artikel 7 NRC geacht en de Commissie beveelt de adverteerder aan niet meer op dergelijke wijze reclame te maken.

RCC 27 juli 2021, RB 3544; 2021/00260 (Klager tegen Lucovitaal) Het betreft de website lucovitaal.nl en reclame van Lucovitaal in een folder voor zover in beide uitingen een uitwasbaar mondkapje wordt aangeboden in combinatie met hygiënische handgel en daarbij over het mondkapje wordt gezegd: “Beschermingsgraad 98,65%”. Klager is van mening dat adverteerder hiermee de indruk wekt dat het mondkapje een met een FFP2-mondmasker vergelijkbaar beschermingsniveau heeft. De voorzitter van de Commissie stelt, dat uit het door adverteerder overlegde testrapport blijkt dat het slecht een hoge beschermingsgraag tegen bacteriën heeft. Op deze manier is de reclame dus misleidend in die zin dat er geen sprake is van een hoge beschermingsgraad tegen virussen zoals het coronavirus. Nu de geclaimde beschermingsgraad niet bestaat, levert dit een gevaar voor de volksgezondheid op. Adverteerder wordt verboden om op deze manier reclame te maken.